Эрт урьд цагт эмгэн євгєн 2 амьдран сууж байжээ. Эмгэн нэг єдєр ямаагаа хариулж яваад тургиж орхижээ. Гэтэл нэг ямааны сvvлийг тас тургичихсан байв гэнэ. Эмгэн vvнийгээ євгєндєє хэлэлгvй нуугаад сvvлээ гэрийнхээ цавагт хийгээд орхижээ. Тvvнээс хойш олон хоног єнгєрчээ. Нэг єдєр эмгэн сvvгээ юvлээд тогоогоо хусах зуураа "Иш чааваас, хусам идэх хvvтэй болоосой" гэж хэлсэнд "Би яагаав" хээд сvvл шиг бяцхан хvv ороод иржээ. Эмгэн тэр хvvд хусмаа єгєєд "хvvтэй боллоо" гэж их баярлан орой євгєнєє ирэхээр баяр хєєр болон хэрхэн хvvтэй болсон тухайгаа ярьж єгчээ. Євгєн бас баярлан хvvгээ vнсжээ. Ингээд хvvдээ Сvvлэн хvv гэж нэр єгєєд гурвуулаа амьдран суудаг болов. Сvvлэн хvv том болж, малаа хариулж чаддаг болов. Хvv нэг орой малаа хотлуулж байтал 2 танихгvй хvн хvрч ирээд Сvvлэн хvvг "Гурвуулаа энэ шєнє хааныхаас юм хулгай хийе" гэхэд хvv зєвшєєрєн малаа хотлуулчихад хамт явжээ. Шєнє орой болж амьтан хvн унтаад нам гvм болохоор 2 хулгайч Сvvлэн хvvг "Чи яваад хааны vхэр дотроос хvрэн шарыг нь бариад ир" гэв. Хvv "За" гээд явжээ. Хааны vхэрт ороод "Том шарыг нь авах уу, жижиг хvрэн шарыг нь авах уу?" гээд хашгирч орхисон чинь хааныхан "Yхэрт хулгай орлоо, наана уу цаана уу буу шийдэм, нохой шувуу" болж гэнэ. Энэ vеэр Сvvлэн хvv нэг vрхийн чихэнд ороод нуугдав. Чимээ анир намдахаар Сvvлэн хvv том хvрэн шарыг нь хєтлєєд явжээ. Шараа алах гэтэл тэр гуравт сvх байсангvй. Сvvлэн хvvг яваад "Чи сvх олж ир" гэжээ. Сvvлэн хvv явж хааны тvлээнд ороод "Том сvхийг нь авах уу, жижиг сvхийг нь авах уу?" гээд хашгирсан чинь хааныхан "Тvлээнд хулгай орлоо, наана уу цаана уу буу шийдэм, нохой шувуу" болжээ. Энэ дарвианаар Сvvлэн хvv холтсон дотор ороод нуугджээ. Чимээ анир намдахаар нь том сvхийг нь аваад явжээ. Гурвуулаа шараа алаад хуваах болов. "За Сvvлэн хvv чи юуг нь авах вэ?" гэж нєгєє хоёр нь асуухаар Сvvлэн хvv "Би гvзээ, сvvл хоёрыг нь авъя" гэж хэлээд тvvнийгээ аваад яваад єгчээ. Сvvлэн хvv тэр хоёр хулгайчийн буцах замыг отож очоод гvзээгээ vлээж хийлчихээд, сvvлнийхээ хялгасаар амыг нь уячихаад "Чи хэнтэй цуг хулгай хийв, хурдан хэл, хэлэхгvй юу чи, аа тийм vv. Яaсан задарсан тархи вэ?" гэж худал дvрэмдэн ясан сvvлээр нь vлээсэн гvзээгээ пад пад ороолгож байжээ. Тvvнийг 2 хулгайч сонсоод "За, Сvvлэн хvv хааныханд баригдчихаж, аягvй бол бид хоёрыг барьж магадгvй" гэж айгаад тэр хоёр хамаг авсан махаа хаа гуяар нь ийш тийш хаяж цацаад сэм яваад єгчээ. Тэр хоёрыг явсан хойгуур Сvvлэн хvv бvх махыг нь цуглуулж аваад бvхэл vхрийн махтай гэртээ харьжээ. Сvрхий Сvvлэн хvvгийн чимээгээр хаан нэг єдєр тvvнийг vзэхээр гэрт нь иржээ. Сvvлэн хvv хааны тосож морийг нь авч уянгаа мориных нь хамрыг сэт татжээ. Yvдээ єргєж оруулангаа малгайных нь отго жинсийг авч, олбог дэвсэж єгєнгєє гутлых нь улыг ханзлаад авчихжээ. Хаан тэднийд цай хоол ууж идээд явах болж, тэгэхээр нь хvv
"Та хаан хvн байтлаа юунд улгvй гутал, отгогvй малгай, сэтэрхий хамартай морь эдлэж явдаг юм бэ?" гэж асуухаар нь хаан Сvvлэн хvvд чадагдсандаа шаралхаж
"Сvvлэн хvv чи тийм айхавтар юм бол миний хатнын эрдэнийн алтан бєгжийг єнєє шєнє аваад орхи" гэжээ. Сvvлэн хvv "За тэгье" гэжээ. Хаан гэр рvvгээ яваад єгч, харуй бvрий болохын vеэр Сvvлэн хvv хааныд очоод тоононых нь цамхагт нуугдаад хараад байж. Орой болж хатан унтахдаа эрдэнийн алтан бєгжєє амандаа vмхээд унтлаа. Ємнvvр нь хаан єєрєє хэвтлээ. Хоймортоо хоёр лам, баруун талдаа хоёр сайн зарцаа, хатныхаа хєлд аягачин, шивэгчин хоёроо унтуулаад хоёр хатавчаа зэс гуулин хошуутай хоёр шулмаараа сахиулаад гадаа vvдэндээ Хасар Басар хоёр нохойгоо уяж тvvний цаахан талд нь хайрдаг, хаздаг хоёр буураа уяад эд бvгдийг сонор соргог байхыг чандлан захиад орхижээ. Сvvлэн хvv эд бvгдийг мэдсэнийхээ дараа шєнє дундын эхэнд шvлэг нойрны vеэр хааны хоттой хонинд орж нэг хээлтэй эм хонь алж аваад хоёр хормой хужир хормойлоод хааны єргєєний vvдэнд очив. Хайрдаг хаздаг хоёр бууранд нь хоёр хормой хужир шорвогоо тавьж єгчээ. Хасар басар хоёр нохойд нь хониныхоо махыг цээж бєгсєєр нь хувааж єгєєд єргєєнд нь оржээ. Зэс гуулин хошуутай шулманд нь уушиг зvрхийг нь нэг нэгээр нь єгсєнд vг дуугvй аваад дув дуугvй байж гэнээ. Хоёр зарцых нь євєрт алсан хониныхоо чацга баасыг нь хийж аягачин шивэгчин хоёрых нь євєрт дутуу улаан хургыг нь євєртлvvлжээ. Хоёр ламын толгойг сэмжээр нь ороогоод хааны єєрийнх нь євєрт хоёр бєєрийг нь хийчихжээ. Хамгийн сvлд хатны аманд цєсий нь хийнгээ хагалчихжээ. Хатанд цєс амтагдахын хамт "Аах тvй, паах пєєх" гээд л огилтондоо эрдэнийн алтан бєгжєє гаргачихаар нь Сvvлэн хvv бєгжийг нь аваад гэр дээр нь гараад тоононых нь цамхагт нуугдан суув. Хатан
"Хаан гуай, хаан гуай! Сvvлэн хvv алтан бєгж аваад явчихлаа" гэв. Хаан сэрээд босох гэтэл хоёр тал руу нь хvйтэн юм унахаар нь vзсэн чинь хоёр бєєр нь байв гэнэ.
Хаан "Миний 2 бєєр сугарчихаж, би босож болохгvй байна" гэв.
Хатан 2 ламыг сэрээсэнд хоёр лам
"Байзаарай байзаарай. Банзал цамц толгойд орооцолдчихоод босож болохгvй байна" гэжээ.
Хатан хоёр зарцаа "Босоорой" гэсэн чинь "Хєєе чи юy, би юy, би биш, чи чацга алдчихаж. Би биш, чи чацга алдчихаж" гэж хэрэлдээд байжээ. Хатан "Алтан бєгж яадаг билээ. Аягачин шивэгчин 2 бушуулаарай" гэсэн чинь "Чиний хvv юу, миний хvv юу?" гэж маргасаар хурдан хєдлєж єгсєнгvй. Хатан "Зэс гуулин хошуутай 2 шулмаа, хурдан бушуу яваад алтан бєгж олоод ир" гэсэн чинь
"Чи зvрх идсэн, би уушги идсэн. Чи яв!" "Yгvй чи яв" гэж хэрэлдсээр хєдєлсєнгvй. Хатан ихэд тэвдэн "Алтан бєгж... Хасар Басар хоёр нохой туу туу" гэхэд
"Би цээж идсэн, чи бєгс идсэнээрээ яв" "Yгvй цээж их махтай байдаг. Чи яв"
"Сvvлтэй ууц идсэнээрээ чи яв" гэж хар хур хэрэлдсээр явж єгсєнгvй. Хатан "Хайрдаг хаздаг хоёр буур минь яваарай. Сvvлэн хvv бєгж аваад явчихлаа" гэхэд
"Чи гадаад хормойгоор хужир идсэнээрээ яв. Би дотоод хормойгоор шoроо идсэн юм чинь яаж явдаг юм". "Yгvй чи яв" гэлцээд аль нь ч явсангvй. Хатан хий бухимдан аль ч vгvй ангайж хоцрох энэ завшаанаар Сvvлэн хvv гэртээ харьж ид шидтэй эрдэнийн алтан бєгжийг аав ээж хоёртоо аваачиж єгєєд амар сайхан жаргажээ.
Zalitai suulen huu
ReplyDeleteBi ohinoo usand orohoor n' suuleer toslood l suulen huu bolgochihdog sh dee.
ReplyDeleteHe he. Buur joohon bhdaa unshij bsan sanahiin. Odoo unshsan chine sonin bna sh dee. Ovoo muu objin gar uu ugui uy ene suulen huu....
ReplyDeleteХуулж аваад охиндоо уншуулъя.
ReplyDeleteОдооны үлгэрийн ном гэж баахан зураг хоёр гуравхан өгүүлбэртэй. Утгыг нь хүүхэд байтугай том хүн ойлгохооргүй юм байх юм. Мэддэг үлгэр байвал өөрөө дэлгэрүүлж ярихгүй бол хүүхэд ойлгоход хэцүү юм их байх юмаа...
tiishd ,goy ulger baina
Deleteshuu
Emnelegt hevteed garsnaas hoish hul gar ue ue aihtar hatgaj uvddug bolchij, tegeed uchigdur mongoloos avch irsen suulnii tosoo halaaj baigaad uuriiguu tosloj garav, sanaa dagaad ter yumuu unuudur uvduhgui saihan bainoo, ene suul erni haana ch yavsan avaad yavj baival heregtei yum bailaa huu
ReplyDeleteАмьдрал дээр ийм Сүүлэнхүүнүүд олон бий шүү.
ReplyDeleteHulgai sain hiihiig zaadag. Mongol ulger sonin yum aa.
ReplyDeleteHehe, jaahan baihdaa zunduu unshsan, odoo ch bur martjee...
ReplyDeleteSain bna uu
ReplyDeleteZaluust ulgerlemeer saihan blog bna. Zavaraa zochilj ulger bolood surgaalt ugsees unshij bna aa! Suulen huugin ulgeriig baga baihdaa munch olon huuhded yarij ugdug baij bilee.
Bayarlalaa
Amjilt husie tand!
Suulenhuu ulgeriig martchihsan baisan baina shuu.
ReplyDeleteManai ajliin neg dalchgar zaluu minii nuur toslogtood baisan chini suulenhuutei date hiigeed tseejiig ni derlej hevtee yu gejiisen.Orchin tsagt ulgeriin baatruudiig oruulaad ingej l yaridag bolson baina shdee.Hehehe.