Monday, June 29, 2009

Монголын сонгомол өгүүллэг


1920-иод оноос эдүгээ хүртэл Г.Аюурзана, Л.Өлзийтөгс нарын сонголтоор.
За ямар өгүүллэг оруулдаг юм билээ байз. Энд тэнд их бичигддэгээс нь бус ховор үзэгддэгээс нь бичнээ.

Saturday, June 27, 2009

Монголын сонгомол яруу найраг



Саяхан уншсан номоо танилцуулж ганц нэг жишээ оруулъя өө.
Монголын сонгомол яруу найраг Эртнээс эдүгээ хүртэл Г.Аюурзана Л.Өлзийтөгс нарын сонголтоор
гэдэг ном байгаам.

Хүннүгийн гунигт дуу
Цагаан уулаа алдаад
Зургаан хошуу мал минь өсөхөө болилоо.
Ягаан уулаа алдаад
Авгай хүүхнүүд минь энгэсэггүй боллоо... Нийтийн тооллын өмнөх -121 он.

"Оюун түлхүүр"-ээс
...Хаан хүн хамаг эрхийг төгсөвч
Хайрлах сэтгэл үгүй болбоос
Хамагт аргагүй хөнгөн болмуй.
Хатан хүн хамаг сайхныг төгсөвч
Ааль муут болбоос
Харин төрхөмдөө буцаж буг болмуй.
Түшмэл хүн есөн эрдмийг төгсөвч
Түвшин сайн сэтгэлгүй болбоос
Хорт чоно мэт жигшигдэхүйн тул
Төв сэтгэлийг ихэд хичээ.

Арслан мэт ноёныг
Барс мэт түшмэд дагах,
Барс мэт ноёныг
Ирвэс мэт түшмэд дагах,
Ирвэс мэт ноёныг
Чоно мэт түшмэд дагах,
Чоно мэт ноёныг
Үнэг мэт түшмэд дагах тул
Хамаг дор зовлон болмуй.
Уг сургаал шүлгийг Чингис хаан 1162-1227 зохиосон гэж үздэг.

Б.Явуухулан 1957 он.
Архи хийсэн сав
Согтсон гэж дуулаагүй ээ, би
Дурлал амссан зүрх
Ханасан гэж сонсоогүй ээ, би.


За тэгээд зураг дээрх хүмүүийн шүлгүүдээс зөндөө л орсон байсан. Бүгдээс нь оруулна гэвэл ч... Бидний сайн мэдэх шүлэг байхад огт сонсож байгаагүй шүлэг ч байна лээ.

Monday, June 22, 2009

Ээлжит...


14-ний бүтэн сайнд ээлжит ургацаа хураагаад 3-уулаа. Амар ч юм уу дөө, хүний тарьсан төмсийг хураагаад авчдаг, хэхэ. Уг нь тэд нар тарихдаа хэлж байх ёстой байхгүй юу тээ. Тэгвэл очоод тарилцана ш дээ тээ. 10 кг үрийн төмсөөр хөөрхөн хэмжээний төмс авдаг юм билээ. Ямар ч байсан настайвтар 2 хөгшний нэлээд сарын хэрэгцээг хангадаг гэсэн. Япон хүмүүс төмсийг байнга идээд байдаггүй юм билээ. Тэхээр хангалттай учраас бид 3-т илүүчилдэг юм шиг байгаан. Бас сонгино хураагаагүй ч гэлээ бэлгэнд авсан хэхэ. За тэгээд таньж мэддэг япон өвөө эмээ нар их ажилсагаа. Алгын чинээхэн газрыг тордоод л байна, тордоод л байна. Тэгээд л под хийсэн ногоо авчихна. Монголд би ээж аавыгаа ногоо цагаахан тариарай л гэдийн. Манай 2 гэхдээ зүгээр суугаагүй ээ дараа тусад нь бичнээ...
Хураасан төмснийхөө зургийг баярласандаа болоод аваагүй байхымаа.

Saturday, June 20, 2009

Дурсамж

Охиноо 1 жилийн дараа энд авчирахад 3-тай байсым. Монголоор ус цас, сул үг энэ тэрийг мундаг хэрэглэдэг байлаа шд. Бид 2 бүр гайхаад өхөөрдөөд, идчихмээр санагддаг байж билээ. Тухайн үед миний хэнз хурга, унага гээд олон шүлэг,дуу, бүр алтан загасны үлгэрийн эхний хэсгийг цээжээр уншдаг ирсийм. Тэр дундаа ногоон торгон дээлээрээ гэж ирээд л дуулдаг байж билээ. Одоо энэ дууг сонсохоор охины минь тэр дүр зураг санагдаад байдым.

Thursday, June 18, 2009

らっきょう&shallot






Өнгөрдөг хагас сайнд охин бид 2-ын хийсэн ажил. Арвин их ургацтай. Түрүү жил бас дарсын. Блогтоо оруулж амжаагүйм. Миний байгаа Тоттори муж нь раккёо гэдэг ногоогоороо алдартай. Элсэрхэг хөрсөнд тарьдаг юм билээ. Цэцэг нь их гоё чернелийн ягаан өнгөтэй, намар гардаг гэсэн. тэр нь бас жуулчдын тоог нэмэгдэхэд ихээхэн үүрэг гүйцэтгэж байгаа гэнэ лээ. Дараа зураг үзүүлнээ. Бидэнд хураахад амар гээд хэсэгхээн газрыг үлдээгээд өвсийг нь зулгаачихсан байсан учраас шарласан байна лээ. Тарих явцад яг ямар арчилгаа шаарддаггийг нь сайн мэдэхгүй. Мэдээж хөрс нь элсэрхэг учраас хөрсөө нэлээд бордож өгдөг гэсэн. Хурааж авсан раккёогоо тусгай заазуураар үндэс, ишийг нь огтолж хаяна. Дараа нь усанд дэвтээж хальсыг нь авна. Ингээд нэг иймэрхүү гөлчийсөн цагаан болохоор нь тусгай зориулалтын цуунд хийж дарна. 1 сар орчим болоод идэж болно, удаан дарах тусмаа сайн.
Японы муж бүрт өөр өөрийн газар зүй, цаг агаарын онцлог энэ тэрээсээ хамаарч заавал нэг нэрийн бүтээгдэхүүнтэй байдаг нь их таалагдаад байдаг юм. Ийш тийшээ юманд явахдаа бэлгэнд аваад ирнэ их дажгүй, өөрсдөө бас хаа нэгтээ явахдаа энэ раккёог их авч явдаг болоод байгаа. Өө тийм хамгийн чухал зүйлээ бичээгүй байна. Энэ ногоог өдөр бүр 4-5 ширхэгийг идэж байвал цус шингэрдэг гэсэн. Япончууд curry rice-тай голцуу иддэг юм билээ.

ЖИЧ: Энэ ногоог яг юу гэж орчуулахаа сайн мэдэхгүй их будилдаг юм. Мэдэх хүн байвал хэлж өгч туслаарай.

Tuesday, June 16, 2009

宇多田ヒカル

Оюутан байхад бидний хэдэн оюутан кассетийг нь дамжуулж сонсоод л. Надад их олон кассет байдаг байж билээ, одоо ч монголд "Бямбаагийн өмч гар хүрч үл болно" гэсэн хайрцганд маань явж л байгаа байх даа. Хэ хэ. Нэг зүйл санаанд орчлоо байна. Түрүү зун нэг юм хайгаад нэг хайрцаг ухсан чинь инээдтэй инээдтэй юм гарч ирээд. Гэрт байсан хүний өөрийн дүү нартаа хамж өгөөд ирсэн. Манай хэд болж өгвөл миний нэр дээрх бүх хайрцгийг ухуулчих санаатай байна лээ, даанч би ажилтай гээд гар хүрээгүй, тэд ч угаасаа гэр хүрэх эрхгүй хэ хэ.
За за дуугаа сонсогтий


Sunday, June 14, 2009

00-н цаас



Манай эндхийн JUSCO дэлгүүрт сүү болон жүүсний цаасан савыг 00-ын цаасаар сольж өгдөг юм. Би нэлээд дээр хальт сонсоод, цуглуулаад л байсан юм. Тэгээд саяхан нэг танилаасаа асууж яг хаана, хэдийд авдагийг нь мэдээд. Одоо бол уусан сүү жүүснийхээ савыг дуусхаар нь усаар зайлж угаагаад хатаагаад, дэлгэж хайчлаад цуглуулаад байгаа. 10 ширхэг сүү болон жүүсний хайрцгаар 1 ширхэг 00-н цаас өгнө. Манай энд 2 JUSCO дэлгүүр байгаа, нэг нь ням гарагт өглөө 10 цаг хүртэл, нөгөөх нь мягмар гарагт өглөөний 11 цаг хүртэл авдаг юм. Зүгээр хаяж байхаар их зүгээр байгаа биз...

Saturday, June 13, 2009

Хөгжлийн албан ёсны тусламж


5 сард уншсан ном. Унших ч гэж дээ, хуудсыг нь түргэн түргэн эргүүлж уншсан болсон ном. Мэргэжлийн үг олонтой, баахан товчилсон англи үгтэй. Над шиг уран зохиолын хайр дурлал унших дуртай хүнд ямар ч сонирхолгүй ном. Бас баахан мөнгөн дүн, тийм их мөнгө банкинд л байдаг байх. Ганц цээжилсэн зүйл гэвэл Хөгжлийн албан ёсны тусламж(Official Development Assistance),(政府開発援助) гэдэг үг. Урд нь сонсож байсан л даа, энэ удаад англи японтой нь мэдэж авлаа.
Товч агуулга нь хэдэн онд үүссэн, ямар ямар үйл ажиллагаа явуулдаг, яагаад тусламж үзүүлэх болсон, хэнд тусламжаа хүргэдэг болох тухай. Гэхдээ нэлээд дээхэн бичигдсэн ном байсан. Тэхээр одооных нь үйл ажиллагаа бага зэрэг өөрчлөгдсөн байж магад юм.
Монголд ч багагүй хэмжээний буцалтгүй тусламж, зээл олгож байсан байна. ЖАЙКА голчлон үйл ажиллагааг нь гардаж явуулдаг юм байна.
Япон нь Азийн олон оронд тусламж үзүүлж байснаас солонгос нь эргээд тусламж үзүүлэх байр сууринд хүрсэн байна. КОЙКА гэж байдаг гэнэ. ЖАЙКА шиг. Гэснээс би нээрээ түрүү жил ажлаар монгол явахдаа КОЙКА-н талаар анх сонсож байсан юм байна. Монгол хэзээ тийм байр суурьтай болох байх гэж бодсон шүү. Бас МОЙКА ч юм уу МАЙКА ч юм уу байгуулаад энд тэндхийн буурай хөгжилтэй оронд туслаад л...
ODA -н талаар wikipedia зэрэгт дэлгэрэнгүй байдаг болохоор энэ удаад нуршихыг хүссэнгүй (үнэндээ бичихээс залхуурсан болой)

Tuesday, June 09, 2009

Биеийн тамир







6 сарын 6. Эндхийн цэцэрлэгт болдог уламжлалт арга хэмжээ нь. Намар биш хавар болдог юм байна. Амралтын өдөр зохиогдсон тул нэг дэхэд нөхөж амарлаа. Дараах зурагнаас та бүхэн нэг зүйлийг харж байгаа байх. Юу гэвэл гадаах талбай. Япон улс нь газар нутгаараа манайхаас 4 дахин бага. Тэгсэн хэрнээ 10 жилийнх нь сургуулийн гадаа биеийн тамирын талбай заавал байдаг. Тэгсэн манайд яаж байна? 10 жилийн сургуулийн талбайг мөнгөтэй нэг нь худалдаж аваад хүссэн барилгаа бариад л. Тэр барилга баригч нөхөр, газрынх нь зөвшөөрлийг олгогч нөхөр бүгд үр хүүхэдтэй л баймаар, яахав тэд нарын хүүхдүүд тухайн сургуульд явдаггүй байж мэднэ. Гэхдээ л ирээдүйд ач гуч нь явах ч юм билүү. Мөн хэдхэн жилийн дараа монголын маань хүүхэд багачууд, залуучууд биеийн тамирын хичээл ордоггүйгээс, хувийн их дээд болон 10 жилийн сургуулиуд нь гаднаа болон дотроо биеийн тамирын заал байхгүйгээс болж сульдаатай, хөдөлгөөний дутагталтай хүүхдүүд олшрох байх шүү. Төрөлх сургууль 50 маань гаднаа талбайгүй болчихсон гэж дуулсан, баахан л барилга баригдсан юм байхаа. Багадаа үхтэлээ л хөөцөлдөж тоглосон доо...
Зураг 5: Гадаах талбай, хүүхэд хөл нүцгэн гүйсэн ч болохоор чулуугүй дан элс.
Зураг 4: Хүүхдээ хөгжөөн дэмжихээр ирсэн аав ээж, эмээ өвөө, ах эгч нар нь иймэрхүү байдалаар сууж үзнэ. Өдрийн хоолоо гэртээ бэлдэж ирээд 12 цаг болохоор бүгд тойрч суугаад иднэ.
Зураг 3: Малгайны өнгө нь учиртай. Сурагчдыг насны ангилал болон бүлэг болгон хуваахад ихээхэн үүрэг гүйцэтгэнэ. 2 талаар нь өмсдөг.
Зураг 2: Дунд нь хальт урлагийн номертой. Их сүртэй сонсогддог юм билээ.
Зураг 1: Энэ зургийг хараад цэцэрлэгт байхдаа төв стадионд ингэж гимнастик хийж байсан бодогдоод. Стадионы асрын дээр нэг багш гарч биднийг удирдаад л.
PS: Зурагны дараалал дороосоо эхэлчихэж. Дараа л гэнэдэхгүй зөв оруулахаас...

Wednesday, June 03, 2009

Эрхүүгийн хавар

Эрхүүд сурч байгаагүй ч цаанаа л нэг тийм дотно дуу шүү. Хэрэв Эрхүүд сурч байсан бол клипэн дээрх охин шиг 2 залууг араасаа гүйлгэж байсан байх даа. Хэ хэ мөрөөдсиймаа...
Жаргалсайханы дуугаар ойрд занималдаж байгаамаа