Sunday, January 31, 2016

Хариу хүлээсэн өдрүүд

Монголд хоёр жил ажилласан шавьтайгаа нэг зүйлийн хариуг хүлээгээд л догдлоод байсан юм. Тэгсэн өнөөдөр хариу нь гараад. Харамсалтай нь тэнцсэнгүй ээ.

ЖАЙКА-гийн ахмад сайн дурын ажилтан гээд энд тэндхийн улсад ажиллаад байдаг даа. Шавь маань тэр шугамаар эх оронд минь ажиллаад ирсэн хүн. Тэгээд сая яг өөрийнх нь мэргэжлээр өөр улс руу явах бүртгэл байхаар нь бүртгүүлээд, эхний шатанд тэнцээд, ярилцлага хүртэл өгөөд. Хариу хүлээгээд, бид хоёр тэнцээсэй гээд л догдолсон хүмүүс байлаа л даа.

Энэ шалгалт чинь бас хөөрхөн шалгууртай. Англи хэлний toefle тэдэн онооноос дээш байх ёстой, тухайн мэргэжлээрээ тэдэн жил ажилласан байх ёстой гээд л.

Өнөөдөр интернэтээр тэнцээгүй гэсэн хариугаа сонсоод сэтгэлээр унасан хүн л байна. Сүхбаатар өвөө харин бөөн баяр. Нэг ч гэсэн монголтой харилцаатай япон хүн нь зөвхөн монголтойгоо хоцорсонд. Хэ хэ.

Гээд шавь бид хоёрыг өдрийн хоолонд даасан. "Ашгүй, өвгөн миний монголын тухай яриаг тоож сонсох хүмүүс минь ийш тийшээ явахгүй болсонд" гэсэн.

Би бас баяртай байгөө. Намайг тоож долоо хоногт хоёр цаг буу халдаг хүн маань зөвхөн эндээ үлдсэнд. Хэ хэ. Монгол хэлний хичээл гэсэн мундаг тодотголтой бидэн хоёр нь элдэв шалдав зүйл хамж буу халдаг юм. Тэр нь миний япон хэлний ярианд ихээхэн хувь нэмэр болдог гэж би нь хувьдаа баяртай байдаг.

Гэр бүлийнх нь хүн хуртэл энэ удаад цугтаа явна гээд баяртай байсан, битүүхэндээ бэлдээд л байсан юм байх. Харихдаа замаараа зээгийнхээ царайг харчихаад буцъя дөө, сэтгэл санаа тайвшрах байгаа гэсээр л салсан. Өдийд гэрийнхэнтэйгээ сэтгэлээ хуваалцаад л сууж байгаа даа.

Дараагийн уулзалт хүртэл сэтгэлийг нь засах сайхан үг олоод очно доо.

Бас мундаг байгааз? Тэтгэвэрт гараад нэлээд удчихсан хэрнээ шинэ зүйлд хүчээ сориод л, гадаад хэл ус гэж гүйгээд л, өглөөдөө цаг гаран гүйгээд л...

Хааяа боддог юм, би өдий насандаа яг ийм хүний дайтай байж чадах болов уу? гэж...

Буцалсан цай шиг өдөр тутмынхаа хажуугаар амжуулж байна аа би чинь. Үдээс хойш нь бага зулзагынхаа цэцэрлэг дээр болдог багштай нь ганцаарчилсан уулзалтанд явчихаад ирсэн. 4 сараас нэг анги дэвшинэ, тэрний бэлтгэл, дүгнэлт болгож өдийд ийм уулзалтыг цэцэрлэгээс нь зохиодог юм. Эрэгтэй багштай, бага зулзагын чаддаг болсон зүйлийн тухай, хойшид хичээх хэрэгтэй зүйлийн тухай ярьж байна лээ.

Аяга кофе уунгаа үүнийг бичиж сууна. Бүгдэд нь амжилт...

Ойрдоо

Хань ижлийн минь хэлдгээр "буцалсан цай шиг амьдарч" байгаа. хэ хэ. Энэ нь нэг хошин шог дээр хэн нь юм бэ дээ, их л завгүй амьдарч байгаагаа зүйрлэн хэлсэн юм гэсэн.

Өглөө нь ажилдаа, үдээс хойш нь галт тэргэнд, орой нь Кобэд. Маргааш өглөө нь ажлаар Осакад. Ажлаа дуусгаад галт тэргэнд, хэд хэд дамжаад дахин галт тэргээр гэрийн зүг гэдэн годон. 2 сар бүтэн яг ийм өдрүүд үргэлжлэнэ.

Нэг бодлын их сайхан. Юм хум үзэж нүд тайлаад, шинэ зүйл сурч тархиа ажиллуулаад. Гэм нь жаахан ядраад, уруул амаар юм гарах нь төвөгтэй. Гэхдээ л би жилдээ нэг ингэж орж гарахдаа дуртай.

Намайг эзгүйд аав нь буцалсан цай шиг байна. Өглөө бага зулзагаа цэцэрлэгт нь өгчихөөд цаашаа ажилдаа. Орой нь цэцэрлэгийн тарах цагт амжиж зулзагаа очиж авна. Түрүү жилийн 4 сард шинэчлэгдсэн дүрмийн уршгаар аав нь өөрийнхөө ажлын тарсны дараагаар охиноо авах үед 1 цаг 30 минут сунгаж, түүнийхээ илүү цагаар хүүхдээ харуулсан төлбөр гэж сарын сүүлд төлнө. Энэ нь ганц оройн цагаар биш, өглөө бас эрт өгсөн гэж нэмэлт төлбөр төлнө. Үнэн тэнэг.

Энэ дүрмээ уг нь хүн ам цөөрөлт, төрөлт багасалт, залуу хүн амаа нэмэх, ажиллаж буй ээжүүдийг дэмжих, цэцэрлэгт орох гээд хүлээгээд дугаарлаад байгаа жаалуудыг цэцэрлэгт хамруулах зэрэг их л олон асуудлыг зохицуулах гэж гаргасан юм гэсэн.

Миний бодлоор бол энэ асуудал сайжрахгүй ээ, энэ дүрэм гарсан ч. Ээжүүд гэдэг чинь хүүхдээ цэцэрлэгт нь өгчихөөд их л олон зүйлийг амжуулдаг байхгүй юу? Энэ тухай энд тэнд яриа хийхдээ хэлээд л тавьчихаж байгаа, яадгийн. ккк

Тэгэхгүй ээжүүдийг улам л шахаад л, улам л завгүй болгочихож байгаа юм. Тэгэхээр чинь олон хүүхэдтэй болоё гэж бодохгүй л байх.

За за энэ япон улсын асуудал ч яахав, эх орны минь элдэв асуудал хэзээд нэг цэгцрэх бол? Сонгууль болох гээд их ядаргаатай байгаа сурагтай, нам зам гэдэггүй хүмүүсийг ажлыг нь тухтай хийлгэхгүй дарамтлаад.

Зарим нэг хүмүүс улаан цайм сонгуулийн ПР-аа нүүр номоор хийгээд. Нэг л их л ажлаа сайн хийдэг улс. Жаахан үнэмшил багатай санагдаад...

Гэснээс бас сонгууль болохоор л бас нэг ой тохиож байгаагаа санадаг юм байна. Мэддэг хүмүүс нь баяр хүргэнэ биз. Хэ хэ... Сүр тэмдэглэнэ ээ. Худлаа л дөө. Сүр тэмдэглэж чаддаггүй юм. Ккк

Friday, January 29, 2016

Ангийн анд минь гадаад хүн

Гэдэг ном. Ажлын маань Морокко нөхөртэй хүүхэн уншчихаад, намайг бас уншаарай гэж санал болгосон ном.

Том зулзага бас уншчихаад, хүний эрхийн тухай нэлээд гүнзгий хөндөгдсөн ном гэж саналаа хуваалцав. Тэгээд амралтын өдөр халуун кофегоо хийж аваад л тухлан суув. Яг ч тухлаагүй юм байна аа, бага зулзагатайгаа тоглосон хажуугаар нь. Хэ хэ

Ямартай ч янз бүрийн шалтгаанаар японд хүрч ирэн амьдарч буй гадаад хүүхдүүдэд тулгамддаг асуудлыг хөндсөн. Хөөрхий тэд жаахан байхдаа ээж аавыгаа дагаад л ирчихсэн. Гэнэт л таньж мэлэхгүй орчинд ороод, айх гайхах зэрэгцэх. Хүмүүсийн харц өөрийг нь нэг л ондоо харцаар харах.

Уншиж байхдаа миний охид ч бас иймэрхүү асуудалтай тулгардаг байх даа гээд өр өвдөх.

Ялангуяа том зулзагаа анх хэл мэдэхгүй жааханд нь цэцэрлэгт өгчихөөд нэг хэсэг сэтгэл санаа эвгүй байдаг байж билээ. Ямар сайндаа би өөрөө хүргэж өгвөл 2-лаа салж хагацаж ядаад хэцүү гэж бодоод аав нь л хүргэж өгч авдаг байж билээ. Хань ижил цэцэрлэгийн од болчихсон л явж байсан нэг хэсэг. Анхных нь гадаад хүүхдийн аав, юу ч хамаагүй, алдаатай ярьж буйгаа ч тоохгүй, дуу чангатай гээд л түүнийг од болгох зөндөө л зүйл байсан юм шиг байгаа юм. Харин ээж нь дуу нам, алдаатай буруу зөрүү ярьчих вий гэж санаа зовоод тэр бүр дуугарахгүй, хааяа л хүүхдээ хүргэж өгч авдаг байсан болохоор од болж чадаагүй. Хэ хэ.

За тэр яахав, 20-иод хүүхдийн тухай товч гарна. Тэд хэрхэн ямар замаар, аргаар японд ирсэн. Сурах хүсэл эрмэлзлэл дүүрэн тэдэнд тулгардаг асуудлууд, сургуулиа орхихоос өөр аргагүй болдог шалтгаан гээд л тэр бүр ил хөндөгдөж яригддаггүй зүйлсийг бичсэн байсан.

Гадаад хүүхдүүд нэрнээсээ авахуулаад л шоолуулах, гадуурхагдах, дэглүүлэх бэрхшээлтэй тулгардаг гэнэ. Үнэн байх аа, охидын минь нэрийг хэлж чадахгүйгээсээ болоод "сонин нэртэй юм бэ?" гэж хэлж байхыг сонсож л явлаа.

Дандаа л ад шоо үзсэн хүмүүс байна гэвэл үгүй л дээ. Та нартай танилцаж найз болсондоо их баярладаг,  бидний ертөнцийг харах мэлмий нээгдсэн шүү гэж хэлэх сайхан сэтгэлтэй япончууд ч бий.

Байгаа улсынхаа ард иргэдийн мэлмийг нээгээд бүгдээрээ гялалзаад л байдаг юм шүү. Хэ хэ

Tuesday, January 26, 2016

Унш унш бас дахин унш

Японы бага, дунд, ахлах сургууль нь "Унш унш бас дахин унш" гэсэн уриатай байх юм. Үгүй ээ бүр цэцэрлэгээс нь юм байна. Уншиж сураагүй байх үед нь багш нар нь, гэрийхэн нь уншиж өгч бай л гээд байна шүү дээ.

Яг ийм үг бичээд энд тэнд хадахгүй ч номны ач тус, уншихын ач тусыг үнэн сайн сурталчлах юм. Гол нь сурагчид өөрсдөөс нь л шалтгаалаад уншдаг нэг нь байхад огт уншдаггүй нэг нь ч байх. 

Том зулзагын сургуулийн номын сангаас сард нэг удаа нэг хуудас тайлан гаргаж сурагчдынхаа ар гэрт хүргүүлдэг юм байна.

Номын санд шинээр орж ирсэн номын танилцуулга, номын сангаас зохион явуулж буй арга хэмжээ, түүний үр дүн гэх мэт зүйлсээ тайлагнана.

Таалагдсан зүйл 1: Нэг сурагч 15-с дээш ном зээлж авч уншсан тохиолдолд номын сан хариуцсан сурагчдын зөвлөлөөс бяцхан хэмжээний бэлэг авдаг гэнэ. Энэ нь гар хийцийн номын хавчуурга гэсэн хөөрхөн жижиг зүйлс байх нь элбэг.

Таалагдсан зүйл 2: Сурагчдын зээлсэн номын тоогоор анги ангиар нь байр эзлүүлдэг юм байна. Жишээ нь дунд сургуулийн 1-р ангийн 5 бүлэг байна. Том зулзагын анги нийт 46 ном зээлж авсан гээд 4-р байрт жагсаж. Эхний байранд 366 ном зээлж уншсан анги орж.
-Хүүе, яасан мундаг юм бэ? Ийм олон ном зээлж уншаад л.
-Гэхдээ байна шүү дээ, ээж минь. Тоо чухал биш шүү дээ чанар чанар. Тэд аягүй бол нээх нимгэн ном олныг зээлж уншсан байгаа даа.

гэсэн яриа болов. Ээж бас бодов, нээрээ ч тийм юм уу? Том зулзага хичээлээ, даалгавраа хийж байна гээд их орой болтол суудаг юм. Тэгээд хэдий завандаа ч ном унших билээ гээд л дотогшоо зулзагаа өмөөрөв. Хэ хэ

Энэ шалгаруулсан хугацаа нь зуны амралт дуусаад 12 сар хүртэлх хугацаанд л сурагчдын зээлсэн номын тоо гэсэн. Хангамж сайтай юм даа гээд л өөрийн эрхгүй өөрийн ахлах сургуульд сурч байсан үетэйгээ, орчинтойгоо харьцуулчихаад байх юм даа гэж.

Нэг таньдаг өвөөгийн хэлж байсан санаанд оров. "Байгалийн баялаг гээч зүйлгүй улс чинь хүнээ л сайн бэлдэж байж оршин тогтноно" гэж. Ингэж их уншдаг хүүхдүүдээс бүгд биш юм аа гэхэд ганц хоёр хүүхэд ирээдүйд манлайлаад, сэтгээд, удирдаад явдаг байх даа...

Sunday, January 24, 2016

Хөөрхөн

Сая хагас сайн өдөр бага зулзагатайгаа номын сан орж зээлсэн номоо өгчихөөд, дахин ном зээлээд харьж явахдаа хотын соёлын төвд нэг хөөрхөн арга хэмжээ зохиогдож байгаатай таараад.

Бага зулзага шууд л би зурж үзмээр байна гээд, ээж нь бас зүгээр суух дургүй юм болохоороо хажууд нь суугаад л зурав. Хэ хэ.

Зурав ч гэж дээ, өнгө өнгийн элсээр будаад явсан. Ингэж будахдаа цавуу түрхэж байгаад дээрээс нь элсээ цацаад л болно. Элсээ бэлдчихсэн тохиолдолд амархан байдаг гэнэ. Харин элсээ будганд оруулж өнгөтэй болгоход цаг их орно. Ажиллагаа ч ихтэй байдаг гэнэ.

Охин хүүхэд тул цэцэг сонгон будаж, би нь энэ жил бич жил гарч буй тул ийм сармагчин будав. Хэ хэ.
Царайлаг сармагчин болж уу? Цэцэг бол яриангүй царайлаг болсон. Хэ хэ.
Ийм өнгө өнгийн элс байсан. Бас л их цаг зарсан байгаа юм шүү. Тэр цаана цэцэг харагдаж байна аа даа. Тэрэн шиг цаанаас нь зураад бэлдээд тавчихсан байсан. Зурдаг хүн бол өөрөө зураад л, будаад л явчихдаг гэсэн.

Элс нь далайн элс гэнэ. Зүгээр элсээр ч хийж болох байх гэсэн. Том зулзага сонсчихоод элс будганд оруулж үзэх үү? гэсэн. Яана аа, хүүхдийн иймэрхүү сонирхлын төлөө за гэдэг уриатай манайх гэдэг айл нэг хэсэгтээ элсээр амьсгалах вий дээ. Хэ хэ. Зуны амралт болтол зай ч байна, мартах байгаа. Хэ хэ.

Шахдаг будагтай холиод бага зэргийн ус хийгээд, сайтар хутгаад, сайтар шүүгээд, сайтар хатаагаад гэж ярьсан багш нь.

Монголд байгаа ээждээ энэ тухай хэлэв. Учир нь ээж минь бас хичээл заахдаа ашигладаг тул би нь энд тэнд явахдаа сонирхол татсан хөөрхөн зүйл байвал зураг хөргийг нь их авна, тэрийгээ ээждээ хэлнэ, ээж минь сурсан мэдсэнээ цааш нь шавь нартаа хэлж зааж сургана. 

Үргэлж бусдад мэдсэн сурсанаа зааж байдаг хайртай ээжийн минь ажил үйлс үргэлж өөдрөг байг.

Friday, January 22, 2016

Нэг ийм ном

За санаандгүй ийм ном уншив. Зээлж авсан номнуудын нэг.

Нэг их сүрхий сэтгэлд хүрчихээр онч үгс лав байгаагүй. Хэ хэ.

90-д онд 2 сая 600 мянган Чингис сэрж байна энээ тэрээ гэж яриад, тэрийг нь тухайн үеийн залуус их л сүрхий хүлээж авсан бололтой. Би ч жоохон байж, каартны талхандаа дугаарлах гэж толгойгоо ажиллуулдаг үе байв.

Одоо тэгж ярьж бичвэл хүлээж авах хүн хэр байх бол? гэж бодов. Бүх л зүйлд нэг л эзэн хааныхаа нэрийг өгөөд, яриад яваад байдаг болчихсон тул дөжирч байж мэдэх.

Цөмийн хаягдлыг булшлуулахгүй, хүнд суртлын тухай, төр дээрээсээ цэвэрших ёстой тухай гээд л их л сүрхий ярьдаг байж. Итгэх итгэл минь даанч асар нимгэн юм даа хөөрхий.

Улс төр нэг их сонирхохгүй ч ганц нэг мэдээ харна л даа. Хүмүүс элдвээр л бичиж ярих юм билээ. Хэнд нь итгэлтэй билээ?

Гэхдээ бүхэл бүтэн улсын минь ерөнхийлөгч байна даа, энэ чинь одоо. Ганц нэг үгсээс нь хуулж оруулав. Хэ хэ. Яг өөрийнх нь хэлсэн үг эсэх нь бүү мэд шүү.

Алдаа бол өнчин, ганц эзэнтэй
Амжилт бол өнөр, олон эзэнтэй.

Бусдын амжилтаар бахархаж чаддаг хүн өөрийн зорилгод хүрдэг.

Уул давах хүн довоонд бүдэрч болохгүй.

Өрсөлдөгч л хүнийг өөд нь татдаг.

Sunday, January 17, 2016

7 хоногт

Нэг бүтээл туурвиж байна даа. Хэ хэ. Сүүлдээ ч 7 хоногт нэг биш өдөрт нэг бүтээл туурвиад байна.

Монголд минь хямралтай болохоор бид бас энд жаахан хямраад байна л даа. Хэ хэ.

Тэгээд зүгээр суухаар сэтгэл санаа нэг л тогтож өгөхгүй, гараа ч юм уу? нүдээ ч юм уу? хөдөлгөж байхгүй бол болохгүй санагдаад.

Хөдөлж байгаа хүнийг бурхан харж үзэх ч юм шиг санагдаад. Ккк

Нэг хүнээс үсний боолтны захиалга аваад. Эхэндээ бүр 50 ширхэг гэж байснаа, намайгаа ядраачихна гэж санаа нь зовсон уу? 20 болгосон.

Би нь бол дотроо таван цаасыг нь бодохоор 50 ширхэгийг дор нь нэхнэ шдээ гэсэн шүү юм бодоод, тэгснээ хэлж чадахгүй, нэрэлхээд. Хэ хэ

Наана нь уулзаж учирсан хүндээ бэлэглээд тоо нь тэр бүр хорь доо хүрэхгүй л байна. Хугацаа нь арай болоогүй, 4 сард гэсэн болохоор. Зай ч байна тийм ээ?

Гоё утас байна уу гэж харж явдаг болсон. Өнгө өнгийн, тод, даруухан гэх мэт. Япон охид, хүүхнүүд урт үстэй байх нь ховор, бүгд л шахуу тайрмал үстэй байдаг болохоор үсний боолт бас нэг их хэрэглээд байдаггүй юм билээ. Дээрээс нь дунд сургууль, ахлах сургууль, албан байгууллагууд тод өнгийн, эрвийсэн дэрвийсэн боолт зүүхийг хориглодог тул үсний боолтны зах зээл жаахан хэцүү санагдсан.

Ёооё, юу ч биччихэв? Үсний боолтны зах зээл ч гэх шиг. Ккк. Гадуур янз бүрийн үсний боолт их зардаг лангуу их л байдаг юм, бодвол зарагддаг болоод л байж байдаг байх, тэгэхээр зах зээл нь байна гэсэн үг. Сэтгэлээр унах ч болоогүй шүү тийм үү?

Даавуугаар хийсэн боолт их байна, нэхмэл нь цөөхөн. Өвөл ноосон утсаар нэхсэн үсний боолт гарч ирдэг юм. Би нь ноосон утсаар нэхэхгүй байгаа л даа. Даавуун утсаар нэхдэг юм. Тэгэхээр жилийн 4 улирал л зарж болно гэсэн үг.

Бага багаар нэхэж тавиад л түрүү жилийнх шигээ ганц нэг арга хэмжээнд монгол хүн нэхсэн гэж байгаад л зарна даа. Бас наана нь таньдаг хүмүүстээ бэлэглээд л.

Харин энэ удаагийн 50 ширхэг бишээ 20 ширхэгийн захиалга ёстой санаандгүй байхад ороод ирсэн. Баяртай байгаа гэж юүхэв.

Өөрөө өөртөө амжилт.

Saturday, January 16, 2016

Нимгэн ном

Түр монгол буцсан залуугаас хэдэн ном зээлж аваад уншиж байгаа юм. Сонирхолтой болов уу гэснээс нь, бас нимгэнээс нь түүж зав зайгаараа уншиж байна.

Энэ удаагийн ном энэ. Ихэвчлэн цахим ертөнцөөс олоод уншчихсан зүйлс байсан.
Сургамжит өгүүллэг, зохиомж зэргийг түүвэрлэн оруулжээ.

Бяцхан шүүмж: Байнга шахуу бичдэг дээ, энэ тухай. Хуудас бүр их гоёмсог юм аа. Хээ хуар болсон. Гэм нь өрөөнийхөө гэрлээ тааруулж, хараагаа тааруулж унших хэрэг гарах юм. Мөн зарим хэсэгт үгнүүд хуудасныхаа өнгөтэй ойролцоо, их бүдэг харагдах, бараг харагдахгүй гэх мэт асуудал тулгарав.

Горимын санал: Хэрэв та ном хэвлүүлэх гэж байгаа бол, хэвлэлийн газар ажилладаг бол зүгээр л энгийн цагаан, шаргал хуудастай ном хэвлүүлээрэй. Уншигчдад уншихад нь амар.

Нээрээ энэ японд монголоос ирсэн номоо аятайхан чигээр нь хадгалах гэж бас л хэцүү шүү. Чийгтэй учир номын хуудас хүртэл чийг даагаад, үрчийж хорчийх юм аа. Аль болох ил байлгах? Ханатай нийлүүлж тавихгүй байх гээд л өөрийн хэмжээнд арга хэмжээ авах л юм. Эхэндээ мэдэхгүй, номын хуудас шарлаад, үрчийлгэчихдэг байлаа. Одоо ч хааяа анхааралгүйгээсээ болоод сайхан номоо муухай болгох үе байна аа...

Эндхийн, япондоо хэвлэсэн ном нь арай гайгүй, ер нь хаа газрын юм бүхэн нь тухайн орныхоо онцлогтой их уялдаатай байх юм аа гэж...

Friday, January 15, 2016

2016 оныг хамтдаа

Уламжлалт бичлэг шүү. Аминдаа хамаатын болон, блогийг минь уншигч залуустаа ийм дэвтэр хөтлөөд сурчихвал их зүгээр шүү гэдэг санааг хэлэх гээд л жил бүр оруулдаг болчихож. Мартчихаж гэж хэлэх дуртай хүмүүст чухал шүү. (Би нь ч бас мартана л даа, аминдаа тэрийгээ засаж залруулах санаатай.)

За энэ оныг хамтдаа өнгөрүүлэх үнэнч найз минь. Зөндөө л зүйл бичээд орхичихлоо. Хэ хэ. 12 сард болох арга хэмжээгээ ч тэмдэглэчихлээ. Та бүхэндээ үзүүлж харуулмаар байвч, жаахан хувийн бичлэг ихтэй болохоор нь больчихлоо. Өршөөгтий.

Өнгө өнгийн үзгэн бал аваад пиналдаа хийчихлээ. Пэндийгээд багтахаа байх янзтай. Охиддоо алдчихгүй юмсан. Нэг хөөрхөн илүү юм байвал байдгаараа малийж байгаад л өөрсдийн болгочих санаатай шүү дээ, энэ зулзаганууд. Хэ хэ. Би нь наанаа нээх худлаа харамлаж үзнээ, тэгснээ за за май гээд өглөгч хүний дүрд хувирна.

Дуртай дэвтэр минь энэ жилээс жаахан нимгэрээд, дэлгэрэнгүй бичих хэсэг нь байхгүй болчихож. Тэгэхээр нь нэмээд нэг ийм шар дэвтэр авчихлаа. Дуртай хөөрхөн дэвтрээ дотор нь хавчуулаад л хавааск. Шинэ санаа олсондоо, зэрэг хэрэглээд яваад байж болохоор болсондоо бөөн баяр. Сэтгэл өөдрөг байна аа. Хэ хэ.

Ийм коноптой дэвтэр их зүгээр байдаг юм. Дотор нь янз бүрийн хэрэгтэй гэсэн зүйлээ хавчуулчихна. Мөн жижгэвтэр тул цүнхнээсээ салгахгүй аваад явахад ч хөнгөн.

За та нар минь 2016 оноо ямар хөөрхөн дэвтэртэй өнгөрөөх гэж байна даа? Блогтоо оруулаарай.

Дуу хөгжмийн хичээл болон хөдөлмөрийн хичээл

Дунд сургуулийн дуу хөгжмийн хичээл бас хөөрхөн юм байна. Гитар дарж сурах тухай орсон гэнэ. Сургууль нь веб хуудастаа оруулсан байсан. Нэг ангийн бүх сурагчид бүгд нэг нэг гитар бариад суусан байна. Хангамж гэж сайтай юм аа гээд атаархаж суув. Ямар атаархаж ханах биш, атаархуу хүн чинь. Хэ хэ.

Том зулзага нэг орой маргааш гитарын хичээлтэй гээд л аавынхаа гитарыг бариад л, хань ижил тэнд өөрийнх нь заах ээлж ирсэнд их л додьгор царайлчихсан зааж харагдсан юм.

Бас нэг авууштай нь веб хуудсаа маш сайн шинэчлэх юм. Зарим нэг охиноосоо сонсоогүй зүйлээ веб-с нь ороод уншаад мэдчихэж байгаа юм. Өөр бусад нийгмийн үйл ажиллагааг нь мэдээд авчихна.

Мөн хөдөлмөрийн хичээл гэж байна. Охид хөвгүүд цугтаа орно. Биднийг бага байхад хөдөлмөрийн хичээл охид хөвгүүд тусдаа байлаа шүү дээ. Жижиг гар цүнх бараг тор л гэсэн үг л дээ оёж ирсэн. Хааяа ойр зуур орж гарахад их хэрэг болох юм тэр нь. Модоор бас нэг зүйл хийгээд байсан, хараахан гэртээ авчирч ирээгүй л байна.

Бас байнга тест авах юм. Амралт дуусаад л хичээл эхэлсэн тэр өдөр нь тест авдаг гэнэ. Хэ хэ. Амарч байна гээд үзсэн харснаа хоолтойгоо хольчихов оо гэсэн багш нарын, сургуулийн, боловсролын яамных нь арга барил юм дагуу даа.

Захирал, эрхлэгч нь хүүхдүүтэйгээ их ойр ажиллах юм.

Төгсөх ангийн хүүхдүүдэд ямар ахлах сургуульд орох тухай нь, цаашид ямар мэргэжлээр сурах сонирхолтой байгаа зэргийг нь эцэг эхтэй нь хамтарч асуугаад, зөвлөлдөөд явдаг гэнэ. Мөн ахлах сургуулийн ярилцлаганд хэрхэн биеэ бэлдэх, хаалгаар орж гарахдаа хэрхэн биеэ авч явах, суудлаа хэрхэн эзлэх гэх мэт их нарийн ширийн зүйлийг бэлдээд, сургуулилалт хийгээд явдаг юм байна. Веб хуудаснаас нь энэ тухай олж мэдэв. 3 жилийн дараа бас өөрийн биеэр амсаад явах байх.

Монгол дахь үеэл нь амарчихсан байгаа гэж сонсоод том зулзагын атаархаж байгааг, хэхэ.
-Юун сайхан юм? яасан жаргалтай юм? бла бла
-Монгол явж сурах уу?
-...

За нэг иймэрхүү.

Tuesday, January 12, 2016

Уншмаар ном

За ёстой уншаасай гэж хүсч байна. Их зүйл бодогдуулсан ном. Би япон драмыг нь бас ютүбээр олоод үзчихсэн. Уйлж өгсөн. Хэ хэ.

Япон хэлний манга буюу комик ном уншаад сууж байсан чинь том зулзага
-Та тийм сонин ном уншиж байхаар зүгээр л ном унш. Май үүнийг унш.
гээд нэг ном авчирж өгөв өө. Бараг л загнаад байгаа юм биш үү. Хэхэ

Номын агуулгыг голсондоо биш, манга хэлбэрийн номыг  их уншаад хэрэггүй гэсэн утгатай юм шиг байна лээ. Би нь мөчөөгөө өгөхгүй
-Чи бас уншдаг л биз дээ, манга?
-Тэр чинь хааяа л уншдаг за юу.
гэнэ. Ер нь хүүхдүүд томроод цод цод гэдэг болох шинжтэй...

Гол агуулга: 32 настай мөртлөө оюун санаа нь хүүхдийнхээрээ нэгэн залуугийн тухай. Тэрээр нэгэн өдөр тархиндаа мэс засал хийлгээд бага багаар IQ нь дээшлээд, бага багаар өмнөх зүйлээ эргэн санаад. Өдийг хүртэл өөрийг нь шоглож ирсэн хүмүүсийг бодохоор уур нь хүрнэ. Түүний өрсөлдөгч нь хулгана. Ухаантай болоод бүх зүйл сайхан болно гэж боддог байсан боловч эсрэгээрээ. Ухаантай хүмүүсийг хараад эд нар шиг болох юмсан гэж боддог байсан бол өөрөө ухаантай болоод ирэхийн зэрэгцээ эрүүл ухаантай хүмүүс эсрэгээрээ шаал тэнэг санагдана. Их сургуульд сурч байж, хичээл дээрээ унтана, утсаараа оролдоно, хоцроно гэх мэт тэдний үйлдэл түүний дургүйг хүргэнэ. Төгсгөл нь бас л...

1959 онд хэвлэгдсэн ном байна. Зохиолч нь Daniel Keyes. Hugo Award for Best Short Story гэдэг шагнал, Nebula Award for Best Novel шагналыг тус тус хүртсэн гэнэ.  Япон хэл дээр анх 1961 онд хэвлэгдэж гарсан. Хэд хэдэн янзаар хэвлэгдсэн байдаг юм байна. Шилжилтийн насных нь охидын заавал уншдаг номын нэг гэж манай дарга хэлсэн.

Англи, япон хэлтэй мундагууд та нар минь ч гэсэн олж уншихыг бодоорой. Таалагдана гэж найдаж байна. Яриулж байснаас өөрсдөө унших нь сайхан тийм үү? Хэ хэ.

Friday, January 08, 2016

Ой минь тохиож буй жил

Блог бичиж эхлээд 10 дахь өвөлтэйгээ золгож байгаа юм билээ. 2007 оны 1 сард анхны бичлэгээ оруулж байж. Эхэндээ ч ихэвчлэн хуулан бичлэг байлаа. Энд тэндээс хэрэгтэй гэсэн зүйлээ хуулж оруулах, шүлэг дуу оруулах гээд л. Яваандаа өөрийн бодол санаагаа бичдэг болж, тэр нь улмаар сайжирч иржээ. Блог бичиж эхлээд нэлээд удсаны дараагаар ангийн минь мундаг охин
-Бичгийн чадвар чинь сайжирчээ, анх уншихад жаахан баригдмал байсан.
гэж урам өгч байлаа. Санаанаас гардаггүй юм.

Зорилго нь мундаг блогчдын бичлэгийг уншаад тэдэнтэй мөр зэрэгцэн алхах, монгол хэлнийхээ бичгийг чадварыг сайжруулах, үзсэн харсан, уншиж мэдсэн зүйлсээ монгол хүмүүстээ таниулах, ээж аавдаа очсон газрынхаа сонин сайхнаас хуваалцах, дуулгах гэх мэт.

За тэгээд их л бурсан бичлэг ч байна. Хувь хувьсгалын тухай ч их бичиж. Зураг хөрөг ч их оруулж, японы тухай л их бичигдсэн байна. Их гэдэг үгийг хэдэн ч удаа хэрэглчихэв ээ? Хэ хэ.

Хамгийн идэвхитэй, уйгагүй оролдсон зүйлийн минь нэг байна. Сүүлийн 10 жил энэ блог гээчтэй цуг байжээ.

Олон сайхан найзуудтай боллоо, хуучны мундаг блогчид харин таг чиг болсонд харамсмаар. Тэд бичээд явсан бол их л зүйл гарах байсан байхаа.

Олон олон уншигч маань бичлэгүүдээс минь санаа авч, ажил үйлс, ахуй амьдралдаа хэрэгжүүлсэн гэж найдаж байна. Зарим нэгээс нь баярлалаа, блогоо хааваа гэж урмын үг аваад хөөрнө гэж юүхэв.

Хамгийн гол нь өөрөө бичсэнийгээ эргэн харахад заримдаа инээд хүрнэ, өөрийгөө шоолно, хүмүүсээс ичнэ, хааяахан итгэл төрнө гээд л сайхан тал ихтэй шүү блог бичих нь. Хүний газар өнгөрүүлсэн 10 жилийн минь дурсамж нүдний өмнүүр жирэлзээд л. Цаашид дахин хэдэн жил энэ газар амьдрахаа мэдэхгүй ч, ямартай ч хожим хойно үр хүүхэддээ японд байхдаа ингэдэг байлаа, тэгдэг байлаа гэж хэлэх зүйлтэй байх юм болов уу даа.

Дээрээс нь өөрийгөө бас гайхаж л сууна. Яагаад залхууралгүй энэ олон жил блогоо таслалгүй бичиж чадсан байна аа? гэж.

За тэгээд ойгоо тэмдэглээд уугаад уугаад явна аа. Хэ хэ, худлаа худлаа. Ямар ч байсан таслалгүй бичихийг бодноо. 10 жил болчихлоо, одоо боллоо гэж ханалгүй, улам энэ блогт шунан дурлан бичнээ.

Нээрээ бас канды крашийг тоглоод дуусчихсан. Түрүү жил. Хэ хэ. Шөнийх нь байна бас, тэрийг тоглохоор тэр нэг хачин шар шувуу нь доошоо ойччихоод уур хүргээд, тэгээд тоглохгүй байгаа. Хэ хэ.

Сайхан завтай болсон хүн чинь оронд нь үсний боолтыг гялалзуулдаг болсон. Донтож байх шиг байна. Ккк. Манайхан зурагт үзээд л сууж байх хооронд нь нэхээд тавьчихдаг болсон. Ямартай ч утсаа дуустал нэг хэсэгтээ донтож нэхэх байх. Ядаргаанд орчилгүйхэн шиг нэхнээ, тэ.

Та нар минь ч бас блогоо бичих нь бичээд, унших нь уншаад яваарай, амжилт хүсье.

Thursday, January 07, 2016

Цагаан сар ба шинэ жил

Зээ, японы цагаан сар 1 сарынхаа 1-нд болноо. Тэгээд хэд хоног хэрхэн амарснаа бичихээр шийдэв.

Эхний зураг бол битүүний буюу 12 сарын 31-ний оройны хоол. Энд бас битүүртлээ идээд байх шиг. Хэ хэ. Гурвалжин будууны гоймонтой шөл хийж иддэг юм. Дээр нь далайн байцаа цацсан аягатай нь соба буюу гоймонтой шөл нь. Түрүү жил цуйван хийж ширээг чимж байсан бол энэ удаад бууз хийв. Энэ нь бас учиртай, маргааш нь шинэ гэрийн найранд очихдоо авч явахаар хөлдөөгөөд. Тэгээд л нэг мөсөн амар гээд бууз хийсэн. Өө тийм, сашими буюу түүхий загас, тэр улаан мах нь болохоор адууны түүхий мах. Цуунд дүрж иднэ.

Хоёр дахь зураг. 1 сарын 1 буюу шинийн нэгний өглөөний цай. Гурван дөрвөлжин хайрцагтай хоол нь цагаан сараараа иддэг хоол нь. Ер нь тэр гээд идчихээр зүйл байхгүй дээ. Хэ хэ. Амталгаа нь чихэрлэг болохоор жаахан онцгүй. Түүнээс уг нь дандаа л идэж чаддаг зүйл байгаад байдаг юм. Эд нар хоолондоо сахар их хийнэ. Халуун ногоотой гэж боддог хүмүүс их байдаг даа, тийм биш шүү. Эсрэгээрээ чихэрлэг амттай. Буузнаас илүү гарсан гурилаа жигнээд тавьсан минь аминд орох шив дээ. Хэ хэ. Бас сам хорхой жаал идсэн юм байна.

Битүүнийхээ орой, шинийн нэгнийхээ өглөө нь жаахан ёслоод л болох юм даа. Манайхан шиг хэдэн сар өдрөөр бэлдэхгүй, Орсон гарсанд бэлэг өгөхгүй.

Түрүү жил чинь баахан ул боов хог дээр гаргаад тавьчихсан зураг нүүр номоор яваад байсан даа. Тэгж хаях юм бол яах гэж тавгийн идээ засдаг байнаа тэ. Хүмүүст ширээ зассан гэж харагдах гэсэн юм болов уу. Бид энд заавал ул боов гэхгүй, зүгээр л тавгийн чихэртэй ширээ засаад л цагаан сар тэмдэглээд олон жил болж байна, болж л байна.

Хүүхдүүдэд харин жижиг дугтуйтай мөнгө өгнө. Авсан хүүхдүүд тэрийгээ тоолоод л, бага зэргээр нь дуртай юмаа худалдаж аваад үлдсэнийг нь хадгалдаг юм билээ.

Манай хоёр зулзага баяжсан байна лээ. Том зулзага өөртөө нэг жижиг цүнх, нэг гутал авсан. Бага зулзага болохоор бүгдийг нь ээждээ хадгалуулсан, нээх хөөрхөн цагаахан. Шууд л авчраад өгчихөж байгаа юм. Тэгсэн хэрнээ дэл сул задгай зоосон мөнгө харахаараа түрийвчиндээ хийх гэж улайрахыг нь яана. Зоосон мөнгө л хамгийн хүчтэй нь гээд ойлгочихсон юм байх даа. Хэ хэ. Гэхдээ аниа нь л юм худалдаж аваад байсан чинь бас сонин болж байнаа тэнд. Тэгэхээр нь Том Жери хоёрын двд авч өгөв.

Түрүү жил цана чаргаар гулгаж амарч байсан бол энэ жил цас байдаггүй ээ. Бороо л орох шив. Тэгэхээр нь коток орж гулгав. Том зулзага хань ижил хоёр урд нь явж байсан болохоор бас гулгаад байх юм аа. Бага зулзага бид хоёр байдаггүй ээ. Эхлээд гутлыг нь өмчихөөд Асада Мао шиг л сэтгэгдэл төрж байна энээ тэрээ гээд томроод байсан чинь мөсөн дээр гараад л орилоод явчихсан. Хэ хэ. Бас л урлаг шаардсан спорт байна лээ шүү. Ойр ойрхон явбал сурах янзтай, сүүлдээ юм түшихгүй ганц нэг алхаж үзээд байсан.

2 кг жин нэмсэн байсан. Хасах гэж гүрийнэ дээ, гүрийхээс ч яахав. Хэ хэ.

Monday, January 04, 2016

Норвегийн ой

Мүраками Харүки гээд л нэг хэсэг их шуугисан даа. Олон хэл дээр ном нь хэвлэгдээд л. Би ганцыг ч уншиж үзээгүй. Яагаад ч юм унших юмсан гэж хүсэл төрөхгүй л байна. Тэгж байгаад эх хэл дээр нь уншина аа.

Саяхан нэг залуугаас
-Та намайг хариад иртэл энэ хэдэн номыг уншаад харьж ирэхээр минь эргүүлээд өгөөрэй.
гэж хэлснээр гэртээ аваад ирсэн. Нимгэнээс нь эхлээд уншиж эхлэв.

"Эргүүлж өгөөрэй" гэж байн байн хэлснийг нь бодохоор хөөрхөн санагдаад. Их л олон номоо хүнд алдаад хаширчихсан юм байна даа гэж бодоод. Би ч уг нь бас голруулчих санаатай л байгаад байгаа юмсан. Ха ха. За энэ яахав, голруулж чадсан эсэхээ дараа хэлнэ ээ. Ккк. Худлаа худлаа юу гэж хүний номыг зүгээр авах вэ дээ, тэ.

Үйл явдал хөөрхөн л ном байна. Гэхдээ эх хэлнээс нь биш орос? эсвэл англи? хэлнээс орчуулсан нь илт. Яг ямар хэлнээс орчуулсныг нь мэдсэнгүй л дээ.

Миний байнга эргэлздэг нэг зүйл байдаг юм, дээхэн үед орос хэлнээс орчуулдаг байсан болохоор Ү үсгийг У үсгээр бичих, ДЗ хоёр үсгээр бичих гээд л байдаг байсан бол одоо үед чинь харьцангуй япон хэлнээс нь шууд орчуулдаг болсон байна, эргэлзээтэй санагдсан үг үсгээ интернетээс хайгаад дуудлага бичлэгийг нь мэдчих боломжтой болсон үе шүү дээ.

Яманаши гэдэг үдийг Яманаси, Кизүки гэдэг үгийг Кидзуки, Шинжюкү гэдэг үгийг Синзюку гээд л бичсэн байна л даа. Япон хэл гадарладаг нь аан энэ тэр үгийг хэлж байна даа гээд тааж болох ч огт япон хэл гадарладаггүй хүн уншаад, дараа нь японд Шинжюкү гэдэг газар хайхдаа Синзюку гэж хайвал бас л бэрхээ дээ.

За энэ миний хувийн бодол шүү, бас нэг мундаг хүний номон дээр яг л адилхан зүйл байсан болохоор орчуулга зүйн талаасаа ийм байх ёстой ч юм уу гээд л хааяадаа боддог юм.

Мундагууд минь энэ талаар хэлж сураглаж өгөөрэй.

Өөр нэг бодол: японы соёл заншилтай холбоотой зан үйл, үг зэргийн тайлбар багатай нь жаахан тиймхэн. мундаг орчуулагчдын тушрлагаас хэлэх юм бол дор бүр нь тайлбар хийгээд явдаг даа. Тэрэн шиг л хуудасны дор тайлбарлаад явсан бол хүнд илүү хүртээлтэй байх байсан болов уу. 

Шинэ оны мэнд

За та нар минь хуучин оноо амжлт бүтээлээр дүүрэн үдэж шинэ оноо сайхан угтсан биз дээ?

Би нь хөдөө ууланд унтаж угтав. Хэ хэ. Сүүлийн хэдэн жилд ингэж угтаж байна. Уг нь унтаж угтвал тэр жилдээ унтаж өнгөрөөнө энээ тэрээ гэдэг дээ. Тэгдэг бол ч япончууд бүгд л унтаахай, ажил үйлс нь бүтэмжгүй байх байсан байх даа тэ. Би ч тоохоо болиод удаж байна өө. Хэ хэ.

Хань ижил монгол руу хоёр ээж аавдаа мэнд хүргэж байгаа нь дуулдаж байсан. Би ч бага залзагаа унтуулах гэж хэвтээд л өөрөө түрүүлээд нам.

Мундагууд маань энэ жилийнхээ төлөвлөгөө зэргээ гаргаад, бичээд, хэрэгжүүлээд явж байх шиг. Би нь одоогоор нэг их том зорилт зэрэг алга л байна. Гэхдээ жаахан жин хасч гуалиг болох тал дээрээ анхаарнаа. Бас номоо уншаад, блогоо бичээд, охидоо хүмүүжүүлээд, хань ижлээ халамжлаад л явна дөө.

Та нартаа эрүүл энхийг хүсээд, амжилтыг ерөөе.