Гэнэт

Гэнэт оюутан ахуй цагийнхаа япон хэлний хичээлийг эргэж дурсаад аа. Баахан япон дуу цуглуулаад ааваасаа кассетны мөнгө нэхээд л, баахан кассет монгол дахь үнэлж баршгүй өмч хөрөнгөн дотор минь яваа даа. Нээх гоё дэвтэр дээр бичнээ, өнгө мөгнө алаглуулаад. Манай ангид их гоё дармалдаж бичдэг охин байдаг байж билээ, тэрний дууны, шүлэгний дэвтэр их гоё оо уншихад урамтай.
Ангийнхаан санаж байна уу? Хэн билээ багшийн хичээл дээр нэг драм үзээд л, гол дүрийн залуугийн "хөөрхөнийг" гайхаад л...
Драмныхаа нэрийг санадаггүй ээ, ямар ч байсан дууг нь санаад байдаг юм, тэгээд оруулчлаа. Санаад мэдэж буй нэг нь сэтгэгдэл үлдээгээйр дээ, онэгай нэ.

О.Дашбалбар

Танд эмгэнэл илэрхийлье, дэлхий дээр төрсөнд чинь
Тамын зовлон эдлэх ээлж ирсэнд чинь эмгэнэе
Амьдралын гашуун, егөөтэй инээмсэглэл таныг таалж
Аав ээжийн чинь үхэхийн зовлон хаа нэгтээ хүлээж буй
Хорвоо дээр хуурагдах гэж ирсэнд чинь эмгэнэе
Хорвоо дээр худлаа ярих гэж ирсэнд чинь эмгэнэе

Хорвоо дээр хоол идэх гэж ирсэнд чинь эмгэнэе
Хорвоо дээр цангах гэж ирсэнд чинь эмгэнэе
Хорвоо дээр хувцас өмсөх гэж ирсэнд чинь эмгэнэе
Хорвоо дээр янаг амрагтай болох гэж ирсэнд чинь эмгэнэе
Хорвоо дээр үр хүүхэдтэй болох гэж ирж буйд чинь
Хорвоо дээр нэр алдартай болох гэж буйд чинь эмгэнэе
Хорвоо дээр эрх мэдэлтэй болохоор ирж буйд чинь эмгэнэе
Хорвоо дээр эд баялагтай болох гэж төрсөнд чинь эмгэнэе
Хорвоо дээр хов живэнд хутгалдаж, гүтгүүлэх гэж төрсөнд чинь эмгэнэе
Хорвоо дээр өвгөрөх гэж ирж буйд чинь эмгэнэе
Өөрийн бус бусдын тусгал болох гэж төрсөнд чинь эмгэнэе
Өрх толгойлж үйлээ эдлэх он жилүүдэд чинь эмгэнэе
Өрөөл бусдад гоочлуулж, үхмээр санагдах үед чинь эмгэнэе
Өнө мөнхийн бус хорвоод дасах гэж ирсэнд чинь эмгэнэе
Уйтан амьдралд өвдөх гэж ирж буйд чинь эмгэнэе
Уйтгарт хорвоод айх гэж ирж буйд чинь эмгэнэе
уур хилэн чинь бадрах гэж ирж буйд чинь эмгэнэе
Үр хүүхэд санаснаар чинь явахгүй
Улс амьтан зүгээр байхад чинь оролдоно

Үнэн ч юм шиг

Танд эмгэнэл илэрхийлье, дэлхий дээр төрсөнд чинь
Тамын зовлон эдлэх ээлж чинь ирсэнд эмгэнэе
Хорвоо дээр хуурагдах гэж ирсэнд чинь эмгэнэе
Хорвоо дээр худлаа хэлэх гэж ирсэнд чинь эмгэнэе...


Доромжлуулах тусах би улам өнгө орно
Долоон бурхан од шиг улам тод гялалзана
Гүтгүүлэх тусам би улам өнгө орно
Гүн шөнийн одод шиг улам тод гялалзана...
О.Дашбалбар

Жич: бүтнээрээ байвал хэлж өгөөрэй.

Шүлэг

Зовлон даах гэж бүсгүй хүн танхил төрдөг юм
Зоргоороо амьдрах гэж бүсгүй хүн гоёмсог төрдөг юм
Зовсон нэгнийгээ жаргаах гэж бүсгүй хүн уяхан төрдөг юм
Зол жаргалтай амьдрах гэж бүсгүй хүн ихэмсэг төрдөг юм

Жич: Мартын 8-ны мэндчилгээгээр yahoo messenger-р ирсэн юм, хэн зохиосныг нь мэдэхгүй байна.

Өвөө хууртагдсан нь

Нэг хичээл дээр өвөө эхнэртээ хууртагдчихсымөө гэдэг байгаа. Яаж, яагаад гээд л бид нээх хэрэгт дурлаад асуусан чинь, их л жоготой инээдэг гэжиийнэ ш дээ. Би дотроо "эхнэр нь өөр амьтан хүнтэй болж байсым болуудаа" ухааны юм бодож суув ш дээ, японд байдаг хүмүүс андахгүй дээ, японд гэр бүлийн нэг нь нэгнийгээ заавал араар нь тавьдаг гэж ярьдаг юм билээ. Ялангуяа эрчүүд нь...Хадуурахгүй шүү, хэхэ.
Тэгсэн өвөө үргэлжлүүлээд: Дайны дараа нутагтаа ирээд эхнэр авах болоод, эдний дээр үеийн заншлаар зуучлуулж хүнтэй суух болдог гэнээ. Тэгээд уулзалтын эхний өдөр эхнэр болох хүнийхээ гэрт яваад очив гэнэ. Тэгсэн нэг хүүхэн сууж байсан гэнээ. Ер нь эхнэрийн талынхан бүгд л татами буюу сүрлэн шалан дээрээ сууцгааж байсым байх. Бие биедээ таалагдсан юм байлгүй, нэг их юм бодолгүй уулзалт ч тэгсгээд өндөрлөж гэнээ. Хуримын өдөр хууртагдсанаа мэдсэн гэнэ, яаж гэхээр эхнэр нь их "жижиг" хүн байсан гэсэн. Эхнэрийн хамаатан садан гээд л бүгд "жижиг" хүмүүс байсан гэнэ лээ. Яагаад сууж уулзалт хийсэн, тэр өдөр нэг ч босоогүйг хуримын өдрөө л мэдсэн гэсэн шүү, хэхэ. Өвөө өөрөө намхан хүн л дээ, тэгээд жаахан биерхүү хүнтэй сууна гэж боддог байж л дээ. Яагаад гэвэл хүүхдүүд нь бүгд жижиг болчихно гэж санаа зовдог байсан гэнэ лээ. Тухайн үед эхнэр нь нэлээд хэдэн давхар олбог дэвсэж байгаад суусан байсныг сүүлд мэдсэн гэнэ лээ, тэгж суухаар тийм их намхан жижиг хүн гэж харагдаагүй гэсэн. Ингэж би эхнэртээ хууртагдсан юм даа гэж ирээд л ярьсан чинь би гэдэг хүн тэсгэлгүй инээчихсэн, өвөө ч нээх тоосон шинжгүй үнэн юм чинь гэсэн байртай хамт инээгээд байгаам чинь. Тэгээд би бодлоо ш дээ, би ямар азаар өндөр хүнтэй сууваа гэж. хэхэ
Бас Орос хүүхнүүд их биерхүү, үзэсгэлэнтэй гэж ирээд л ярина ш дээ, санаа нь орос эхнэр авчих санаатай байсан байх шүү хэхэ. Гэхдээ нас ахиад ирэхээрээ таргалчихдаг тээ, юунаас болдым болоо? залуудаа ч тэдэн шиг гоё хүүхнүүд байхгүй шүү гэж ирээд л хөгжилтэй юм их ярьдаг юм. Монгол хэл заахаасаа илүү өвөөгөө яриулсаар байгаад л таардаг юм зарим хичээл дээр...

Өвөө

Би өвөө гэдэг үгийг хэлж өсөөгүй ээ, жаахан байхад өвөө нар маань аль хэдийн даваажиндаа заларцгаасан байсан. Аавын минь аав аавыг 3 настай байхад өөд болсон, ээжийн минь аав нэлээд хойно гэсэн.
Харин японд ирээд их олон "өвөө"тэй болчихсон. Хэ хэ.
Тэгдэг өвөө, ингэдэг өвөө гээд л. Хайр татсан өвөө ч бий, загнадаг өвөө ч бий, хааяа нэг таарч хууч хөөрдөг өвөө ч бий.
Тэдэн дундаас аргагүй хүндэтгэл төрүүлдэг нэг өвөө 90 настай. Монгол хэлний минь шавь байгаам. Энэ жил 90 хүрнэ, дээд сургуульд японы дундад зууны түүхийн хичээл заадаг юм. Тэгсэн ямар нэг гадаад хэлний мэдлэгтэй байх ёстой гэсэн гээд одоо хятад хэл сурч байна. 2-р дайны дараа орост олзлогдож Сибирьт хоригдож байсан. Нахоткад 1 жил хоригдсон гээд л намтар түүх ихтэй хүн. Дайны жилүүдийн тухай, олзлогдож байсан үеийнхээ тухай гээд л их зүйлийг ярьж хэлж өгнөө. 90-тэй гэхэд нуруу тэгш, алхаа жигд, ой хурц гээд би "хөгшрөхдөө" ийм байж чадах болов уу гэж өөрийн эрхгүй бодоод байдаг юм.
Өвөө минь инээдтэй, хөгжилтэй зүйл их ч ярина, сургаалиа ч хайрлахгүй хэлнэ.
Саяхны нэг хичээл дээр "толгойдоо хийсэн юмыг чинь хэн ч хулгайлахгүй учир Бямбаа минь юухан хээхэн байсан ч сураад л байгаарай","толь бичиг ихтэй байх сайн, учир нь нэг толь дээр байдаггүй үг нөгөө толь бичиг дээр байдаг тул" гээд л...
Өвөөгийн яриануудаас сэтгэлд хоногшсон нь зөндөө бий, блогтоо бичлэг болгоод ганц нэгээр нь оруулъя гэж бодлоо.
"Спасибо" гэдэг үгийн ачаар би өдийд амьд байгаа гэж ярьдаг юм. Тухайн үед харгалзагч нарт спасибо гэж хэлээд, тэд нар нь арай зөөлөн ханддаг, ганц нэг талхны булан илүү өгдөг байсан гэнэ лээ. Тэгэхэд л гадаад хэл мэддэг байхын ач тусыг яс махандаа шингэтэл ойлгосон юм даа гэж ирээд л инээмсэглэж сууна.
Эхнэртээ "дамасарэта-хууртагдсан нь" гэдэг яриаг нь дараагийн бичлэгт...