Saturday, May 20, 2017

Ном ба япон хүний зан чанар 2

Номоо уншаад л яваа. Удаан уншиж байна уу? Ийм л болчихоод байна. Хэ хэ.

Япончуудын онцлог зан чанаруудаас нь мартаагүй байгаа дээрээ гээд бичиж байна шүү. Та бүхний япончуудын тухай төсөөлөлд чинь хувь нэмэр болох болтугай...

4. Суурь боловсрол өндөр.

OECD (Organization for Economic Cooperation and Developmen) буюу Эдийн засгийн хамтын ажиллагаа, хөгжлийн байгууллагаас 3 жил тутамд нэг удаа явуулдаг 15 настангуудын суурь боловсролын төвшинг тогтоох PISA(Programme for International Student Assessment)
гэдэг судалгаанд японы сурагчид математикаар эхний 8-т, унших чадвараар эхний 4-т, физикээр эхний 4-т ордог гэнэ. 2012 оны судалгаагаар.

Энэхүү суурь боловсролын өндөр төвшин нь зөвхөн нэг хүрээллийг хамарсан биш улс даяарх нийт сурагчдыг хамарч чаддагт гол ач холбогдол нь оршино.

5. Нийгмийн аливаа дүрэм журмыг чандлан сахьдаг.

Маш том жишээ гэвэл 2011 оны 3 сарын 11-нд болсон газар хөдлөлт, цүнамигийн үеийн дүх зураг. Тэр айхтар гамшигт нэрвэгдчихээд байж дэлгүүрт, бинзен клонкын газарт яс дугаарлаад зогсох япон хүмүүс. Энэхүү зураглал дэлхий нийтэд цацагдахад Америк, Ёвропын олон орнууд биширсэн гэж байгаа.

Их яригдсан даа тэ. Тэгтэл манайхан далимдуулж нутаг буцах гээд, онгоцны буудлаар нэг хөгөө чирсэн гэж шивэр авир гэх юм билээ. Ганц манайхан ч биш, хятадууд бас тэрүүгээр нэг шуугисан гэдэг

6. Хэрэглэхэд хялбар, загвар хоёрыг хослуулж чаддаг.

Жишээ болгож японы бичгийн хэрэгслийг хэлэх байна. Бал, дэвтэр гээд л.

Би ч бичгийн хэрэгсэлд дуртай, эдний. Анх оюутан байхад япон хүнээс бал, балын харандаа бэлгэнд аваад л их баярлаж билээ. Бал нь удаан дуусдаг байсан. Манай гэрийнхэн ч намайг энд ирсний дараагаар бал их захьдаг байлаа. Дүү минь оюутан байсан болохоор, япон бол их гоё гардаг, удаан хэрэглэгддэг гээд л дуртай байж билээ. Одоо ч дуртай.

Тийм болохоор одоо ч монгол дахь хүмүүст бэлгэнд бичгийн хэрэгсэл бэлэглэх дуртай.

Мөн япончуудын повер пойнт ашиглаж хийсэн илтгэл, тайлан маш ойлгомжтой байдаг. Өнгөний хослол, график дүрслэл гээд л хүн хараад ойлгогдохоор байдаг.

7. Ангилж ялгахдаа гарамгай.

Үүн дээр бэнто бако буюу үдийн хоолоо хийж авч явдаг савны тухай дурдаж. Гадаад оронд ийм үдийн хоолоо хийж авч явдаг сав дэлгэрч байгаа ч нэг саванд багтааж хийж авч явах биш, олон саванд хийж авч явах нь элбэг. Харин япон хүмүүс жижиг хоолныхоо саванд үдийн хоолоо ногоо, будаа, мах загасаар нь чадварлаг гэгч нь ангилаад, ялгаад хийчихдэг.

За энэ бол тун үнэний ортой. Би бас тэгж чаддаггүй. Нэг л төвөгтэй санагдаад байдаг юм. Угаасаа гал тогооны ажлаас дөлсхийдэг болохоор ч тэр юм уу? Яваандаа суралцана аа гээд төлөвлөсөн зүйлийн минь нэг. Хэ хэ.

8. Маш жижигхэн зүйлийг ч нямбай хийдэг.

Худалдаа хийгээд, бэлгэнд өгөх юм аа гэвэл маш нямбай гэгч нь боож, чимэглэж өгдөг. Энэ үйлчилгээ нь үнэдээ багтсан байдаг ихэвчлэн. Мэдээж үе үе тусдаа төлбөртэй байх тохиолдол байна. Ийм үйлчилгээ гадаад орнуудад тун ховор үзэгдэл.

Мөн аливаа бичиг цаас, ажил дээр ч жижиг гэлтгүй нямбай ханддаг.

9. Аливаа зүйлийг урьдчилан харахдаа гаргууд.

Аливаа хурал цуглаан, арга хэмжээ зохиохдоо зочид төлөөлөгчид тэгэх болов уу? ингэх болов уу? гэж төсөөлөн, урьдчилан бэлдсэн байдаг. А төлөвлөгөөгөөр зохион байгуулна, хэрэв ямар нэгэн өөрчлөлт орвол Б төлөвлөгөөг хэрэгжүүлнэ гэж зайлшгүй бэлдсэн байдаг.

Мөн үйлчилгээний салбарт ч их байдаг. Жишээ нь жижигхээн хоолны газар орсон ч үйлчлүүлэгчийн ам нь цангаж байгаа гэж үзэн захиалга авахаас өмнө хүйтэн ус, цай авчирч өгдөг.

Гэх мэтээр гадаадад гарч ажиллахад япон хүмүүсийн эзэмшсэн чанарууд нь тэдний олон улсад үнэлэгдэх зэмсэг нь болж өгдөг.

Бидний монголчууд бас аливаа орчинд дасан зохицохдоо сайн, юмыг амархан сурдаг гээд л онцлогтой чанаруудтай даа. Тэрийгээ улам өнгөлөөд, олон улсад хүлээн зөвшөөрөгдөөд гялалзаад байж дээ.

Амжилт хүсье...

Номын тэмдэглэл үргэлжиж ч магад, үгүй ч байж магад...

2 comments:

  1. Anonymous8:23 PM

    Bidend surah zuil ih bna, uuriin hen gedgee martalguigeer hunii sainiig uurtuu naaj chadah, sainiig ni olj harah suraltsah gedeg bas neg medremj yumuu daa. suraltssaar l bna daa. Bayarlalaa.

    ReplyDelete
  2. uu surah zuil ihtei ihtei, er ni bol sainiig ni olj harahiig hicheeh heregtei gej bgaa yum daa, alivaa zuiliin, zarimdaa yalt ch ugui muugii ni olood harchihdag taltai ch...

    bayrlasand bayrlalaa. :)

    ReplyDelete