Үргэлжлэл. Одоо бага зэрэг үлдсэн.
Ном уншдаг хүн болгох тухай нэмж хэлсэн байна.
Сургууль дээр уншлагын цаг гэж байдаг. Үүнийг гэртээ бас хэрэгжүүлэх. Эцэг эхүүд өөрсдөө хүүхдийнхээ нүдэнд ном уншиж харагдах. Хүүхэд бол эцэг эхийнхээ тусгал (толь) байдаг гэж ярьдаг.
Энэ тусгал гэдэг үгийг хэд хэд давтаж ярьсан шүү. Би ч өөрөө яаж нөлөөлж байгаа болдоо? гэж санаа зовоостой.
Таны хүүхдийн хүмүүжилд насан туршид нь нөлөөлдөг зүйл гэж байдаг. Үүнд
урамшуулах, хайрлах, хүлээн зөвшөөрөх, ажигладаг буюу хардаг байх (хүүхдээ), өөдрөгөөр ханддаг байх зэрэг орно.
Хорооныхоо хүмүүстэйгээ мэндчилж сурах. Тэдгээр хүмүүс бол тайван амгалан сургуульдаа явахад, харьж ирэхэд нь маштом үүрэг гүйцэтгэж байдаг. Тийм болохоор талархсан сэтгэлээ илэрхийлж мэндчилж байх. Энэ нь эргээд хүүхэд тань том хүн болоод нийгэмд гарахад ихээхэн эерэгээр нөлөөлнө. Хүнтэй зөв мэндчилээд сурчихсан байхад аяндаа нийгмийн элдэв дүрэм журамд дасах нь хялбар байдаг.
Сургууль дээрх жижиг гэлтгүй дүрмийг баримталж сургах. Цаг барих, өглөө явахдаа бусдыгаа хүлээлгэхгүй байх, 00-н өрөөний тавчикаа гарахдаа зөв харуулж байрлуулах. Ингэснээр дараагийн хүн өмсөхөд хялбар байна, мөн тухайн хүнийг хүндэтгэж байна гэсэн үг юм.
Зарим үед таны хүүхэд аливаа зүйлийг тэвчих шаардлага гарна. Бусдыг хүлээн зөвшөөрөх, өөрийгөө үгүйсгэх (хүлээцтэй хандаж, бусдыг дээгүүрт тавих гэдэг утгаар нь ойлгоорой) тохиолдол гарна.
Мэдээж хүүхэд л болсон хойно буруу зүйл хийнэ. Тэр үед нь томчууд бид засаж залруулж буруу зөвийг нь хэлж өгнө. Тэгэхгүй бол хүүхэд "аан ингэж болдог юм байна" гэдэг ойлголтыг авчихна. Томчууд бид үлгэр дуурайл болж байх хэрэгтэй. Хийсэн буруу зүйлийнх нь тухай л зэмлэнэ. Түүнээс "чи муу хүүхэд" гэж загнаж болохгүй.
Бас нэг чухал зүйл бол "баярлалаа" гэдэг үгийг маш сайн хэлж сургах. Нэг ёсондоо талархлаа илэрхийлж чаддаг болгох. Жижиг зүйл байсан ч баярлалаа гэж хэлдэг байх. Жишээ нь баллуураа унагаачихлаа, найз нь авч өглөө, баярлалаа гэж хэлдэг байх гэх мэт.
Хүүхэд тань өөрөө хийж чадах зүйлийг нь өөрөөр нь хийлгэж байх. Жишээ нь аяга тавгаа хураадаг байх, тоглоомоо хураадаг байх, сургуулийнхаа маргаашийн бэлтгэлийг өөрөө хийдэг байх гэх мэт. Ингэхдээ мэдээж ээж аав нь хараагаа салгаж болохгүй, давхар шалгадаг байх. Учир нь 6 настай хүүхэд мартаж санах зүйл зөндөө гарна. Бэлтгэлээ хийж чадсан үед нь магтаж урам хайрлаж байх.
Ингэж өөрөөр нь бэлдүүлэх нь хүүхэд санаачлагатай байх эхлэл болдог. Цүнхэндээ номоо, дэвтрээ ингээд хийчихвэл дараа нь авахад амар гэх мэтээр. Жижиг зүйл мэт боловч эсрэгээрээ тухайн хүүхдэд асар том зүйлийг мэдрүүлж хөгжүүлж байдаг.
Ангидаа, сургуульдаа үзсэн зүйлээ гэртээ хариад давтдаг цаг гаргадаг байх. Энэ үед нь зурагт асаалтгүй байх, ширээ нь хоосон байх. Хажууд нь тоглоом зэрэг нь байхгүй байх. Ингэснээр хүүхэд анхаарал нь төвлөрч даалгавраа хийдэг болно. Нэг ёсондоо орчинг нь бүрдүүлж өгч байна гэсэн үг юм.
За энэ ширээ хоосон байна гэдэг их чухал юм шиг байна лээ шүү. Бага зулзагын ширээ гэж хөглөрсөн л юм байдаг юм. Үе үе шалгаж байхгүй бол сонин сонин юм тавьчихсан, даалгаврынхаа хажуугаар түүнийгээ бас оролдоод байдаг юм. Хааяа бас нэг уншаад эхэлчихсэн номоо орхиж чадахгүй, нууцаар уншиж харагддаг юм. Үүнийг сонсоод би одоо ширээг нь үе үе шалгаж, элдэв зүйлийг нь далд хийлгэж байж даалгаврыг нь хийлгэдэг болсон. Заримдаа мартчихна аа, бас харьж ирэхээс өмнө хийчихсэн гээд сууж байна.
За тэгээд ээж нартаа, аав нартаа хүүхэд өсгөж хүмүүжүүлэх гэдэг асар том үүрэг хариуцлагатай ажилд нь амжилт хүсье өө.
No comments:
Post a Comment