Monday, April 09, 2007

Морин хуурын vvслийн тухай

Эрт урьд цагт Монголын зvvн хязгаарт Хєхєє Намжил гэж нэгэн сайн эр байжээ. Тэр vнэхээр хосгvй сайхан дуулдаг тул ихэд алдаршсан байв. Гэтэл Хєхєє Намжил цэргийн албанд татагдан монголын баруун хязгаарт очжээ. Тvvний сайхан дуулдгийг дарга нь даруй мэдээд Хєхєє Намжилаар ажил сургууль хийлгэхийн оронд 3 жил шахам зєвхєн дуу дуулуулсаар байжээ. Цэргийн алба хааж байхдаа Намжил тэр нутгийн нэг сайхан гvнжтэй танилцaж гэнэ. Хєхєє Намжил цэргээс халагдаж орон нутагтаа буцах болсонд амраг хайртай гvнж нь "Жонон хар" гэдэг морио бэлэг болгон єгсєн юмсанжээ. Тэр "Жонон хар" морь бол
Бутын vндэс булгартал
Бул чулууг бутартал
Дэлийн чулууг дэлбэртэл
Дээлийн хаваасыг ханзартал
Хадан цохионд халтирдаггvй
Дутанд бvдэрдэггvй хатирдаг
Жигvvртэн шувуунаас дутуугvй
Жирийн морьтой зvйрлэшгvй
Адyyны дотор ганцаар содон
Армагийн шинж тєгс бvрдсэн
Аюyлтай цагт нисэн дvvлж
Амгалан цагт алхаа гишгээгээр явдаг
Ивээлт эзэн нь унахад
Эзнийхээ тєлєє зvтгэдэг
Эр хvний хань болсон
Ийм сайн морь юмсанж
Хєхєє Намжил тэр мориороо явж нутагтаа ирэхэд нь хvмvvс ихэд сонирхон, тvvнээс єєр морь унахгvйд нь бас гайхдаг байжээ. Гэтэл Хєхєє Намжил "Жонон хар" мориороо шєнийн цагаар монголын баруун хязгаарт нисэн очиж нєгєє гvнжтэйгээ уулзаад єглєє болоход зvvн хязгаарт ирж адуугаа туусаар харьдаг байж гэнэ. Ингэсээр 3 жил болсон боловч тvvний нь хvмvvс ер мэддэггvй байжээ. Харин Хєхєє Намжилыхтай ойролцоо нэгэн баян айл байжээ. Тэр баяныд эгэл олныг vймvvлдэг, эвтэй хоёрыг бусниулдаг тийм сvрхий ховч хvvхэн байжээ.
Энэ ховч хvvхэн "Жонон хар" морины эгэл бишийг эртнээс мэдэх болсон учир Хєхєє Намжилд хор хvргэх гэж санаархдаг болов. Нэгэн удаа Хєхєє Намжил vдэш явж амраг хайрт гvнжтэйгээ уулзаад тэр шєнєє буцах замдаа адуугаа туусаар ирж мориныхоо хєлсийг намдаагаад vvр цайхад морио тавья хэмээн гэртээ орж амран сууж гэнэ. Гэтэл нєгєє баяны хvvхэн морины тєвєргєєн сонсож Хєхєє Намжилын ирэхийг мэдээд уяан дээр нь сэмхэн очвол сайхан жонон хар морь санаа муутан ирснийг танилгvй , сайн эзнээ хэмээн баясаад хэнхдэг цээжээ хєндєлсvvлээд, хєлстэй биеэ шилгээн газар цавчлан байж, хоёр суганаасаа ид шидийн хvчтэй жигvvрээ дэрвэлзvvлж байхы нь vзээд нєгєє ховч хvvхэн гvйн харьж, vйлийнхээ хайчийг ханцуйлж ирээд жонон хар морины жигvvрийг тас хайчлаад хаяжээ. Сайхан жонон хар морь нь шидэт жигvvрээ хайчлуулснаас хойш удалгvй vхэж гэнэ. Yvр цайхаар морио тавих гэж очсон чинь vнэнч нєхєр болсон сайн морь нь уяан дээрээ vхсэнийг хараад Хєхєє Намжилын дотор нь балартаж, гашуудал харамслын гvнд оржээ. Хєхєє Намжил нэгэн єдєр сайхан жонон хар мориныхоо толгойг дуурайлган модоор сийлж, урлан бvтээсэн толгойдоо урт иш бэхлэн vзvvр талд нь цар хийж, хvлэг сайн мориныхоо ширнээс хєндий цараа ширлэж, мяндсан сайхан сvvлнээс нь авч хєвvvлж уртааш нь татаж, модны давирхай татаж дуугаргаад, жонон хар мориныхоо янцгаах дуу, алхаа гишгээ, арилжаа хатирааг тэр хєгжимдєє оруулдаг болж гэнэ. Тvvнээс хойш монгол нутагт морин толгойтой хуур хєгжим vvссэн гэдэг домогтой.

6 comments:

  1. Ene chini Huhuu Namjil baina. (lag medemhiirsen uu? :p) Endhiin baga angiinhand zaadag スヘの白馬 gedeg ulger baidag gesen. Huhuu Namjiltai adilhan uu?

    ReplyDelete
  2. hi. tiim bna. haaya medemhiireh zugeer sh dee. Suhiin tsagaan mori gej oruulsan bgaa blogtoo. mlgoor ni, Huhuu Namjiltai adil bish.

    ReplyDelete
  3. japand zaadag Suhiin tsagaan mori-noos story ny oor yum bnaa.endehiin nomiin sanguudad baij bdag yum bna lee.baga surguulid hoorhon jujigchilsen toglolt hiigeed bugd l meddeg yum bna lee(ちなみに、妊娠前まで1年ぐらい小学校で講師をしてたのでその辺の情報なら多少わかるよ、、なんちゃって...,横浜市内の公立小には国際理解という授業があるのを知ってた?)

    ReplyDelete
  4. yokohama haviig sain medehgui ee. bi blogtoo suhiin tsagaan morinii mgl orchuulgiig oruulsan bgaa. harin tiim, suhiin tsagaan moriig jpnchuud barag bugd medne dee.

    er ni endhiin baga, dund surguulid 国際理解 gedeg hicheel bdg yum bna lee. bi ch neleed baga surguuliar orj mgliin tuhai yaria, togloom, ed nar zaaj bsn.huuhduud ni oorsdoo medehiig husch bgaa ulsiinhaa tuhai sudlaad, asuult beldeed hugjiltei hicheel boldog yum bna lee.

    ReplyDelete
  5. Anonymous3:12 PM

    [url=http://pittsburghmom.com/members/Pokimon2010/default.aspx/][img]http://i048.radikal.ru/0910/57/9a759e833d4a.jpg[/img][/url]

    10600 movies of scant DVD property

    We hold thousands of the hottest movies you've been waiting to watch! And they're infrequently ready in Hi-Def!
    These movies are playable on most viewing devices including iPod, PDA (HandHelds), PC, DVD & DivX players.
    There are indubitably no limits. Download as much as you lack with incredibly treble speeds. No additional software is required!
    Simply click on a link, download a cinema and watch it on your favorite player.

    [size=4][url=http://pittsburghmom.com/members/Pokimon2010/default.aspx]Sign Up[/url] today and forget about buying or renting DVDs offline. [/size]


    [url=http://movies.aoaoaxxx.ru/][img]http://s43.radikal.ru/i102/0910/9e/0ff505c137e0.jpg[/img][/url]





























    [url=http://pittsburghmom.com/members/Pokimon2010/default.aspx][b]TOP 40 BEST Movies:[/b][/url]
    Hurt Locker, The
    I Hate Valentine's Day
    Forrest Gump
    Naked Gun 2½: The Smell of Fear, The
    Foot Fist Way, The
    Blood Gnome
    Half Light
    Hellraiser: Hellseeker
    Quality of Life
    Alone in the Dark
    Behind Locked Doors
    Electric Apricot
    Far and Away
    Schindler's List
    Red Doors
    Cool Runnings
    Freaky Friday
    Columbus Day
    Born
    Good Boy!
    Aloha, Scooby-Doo
    Red Dawn
    100 million BC
    Nightmare on Elm Street Part 2: Freddy's Revenge, A
    Nights in Rodanthe
    Razor's Ring
    April Fool's Day
    Lost Empire, The
    Bride Wars
    Alligator


    [url=http://cherryvalleylife.com/members/zahidbistrogla.aspx]Shadow Walkers, The [/url]
    [url=http://novinewcomers.com/members/nimaatgaveshin4.aspx]Clerks. [/url]
    [url=http://forums.pmy.myclassifiedsite.com/members/valerijaosiik60.aspx]Cry Freedom [/url]
    [url=http://skinnerfamily.biz/members/kassianshelkovi.aspx]Bear, The [/url]
    [url=http://nsigcommunity.com/members/ahdjacjuk10.aspx]Dune [/url]
    [url=http://mcgeefamily.biz/members/renataevtjushkin.aspx]Girl, Interrupted [/url]
    [url=http://james-e-morris.com/csjem/members/evgenijkrivoshe.aspx]Cherry Crush [/url]
    [url=http://forums.pmy.myclassifiedsite.com/members/valerijaosiik60.aspx]Family Man, The [/url]
    [url=http://cherryvalleylife.com/members/zahidbistrogla.aspx]007 Man with the Golden Gun, The [/url]
    [url=http://james-e-morris.com/csjem/members/evgenijkrivoshe.aspx]007 Goldfinger [/url]

    ReplyDelete
  6. Anonymous11:14 PM

    Suhiin tsagaan mori gedeg bol Mongoliin umnud hesgiin nutgaar, odoogiin Uvur Mongoliin bus nutgiin ulger domog.
    Harin Mongol Ulsad bol Huhuu Namjiliin domog iluu iheer tarhsan tul Suhiin tsagaan mori geh yum bol hen ch yag yu yariad bgaag ni sain medehgui. Yaponii talaar medleg medeeleltei hun bol medeh l baih.

    ReplyDelete